بررسي تغييرات كيفي فضاي سبز شهر تهران از سال 1369 تا 1385 (مطالعه موردي: منطقه 5 شهرداري تهران)

زمينه و هدف: پوشش گياهي نقش مهمي  در محيط زيست شهري دارا مي باشد كه با توجه به  توسعه فيزيكي روزافزون شهرها و افزايش جمعيت شهرنشينان، بررسي تغييرات آن ضروري مي نمايد. در اين ميان، استفاده از فناوري سنجش از دور به عنوان ابزار مهمي در بررسي تغييرات شناخته شده است. روش بررسي: در اين مطالعه، با هدف بررسي تغييرات كيفي پوشش گياهي منطقه 5 شهرداري تهران، از شاخص NDVI و تصاوير TM و IRS متعلق به سال هاي 1369 و  1385 استفاده و نقشه هاي پوشش  گياهي منطقه با تاكيد بر درجات مختلف سرسبزي تهيه گرديد. يافته ها: آمارهاي به دست آمده نشان مي دهد كه در بازه زماني مورد مطالعه از وسعت اراضي تحت پوشش گياهان با درجه سرسبزي متوسط و خوب به ترتيب به ميزان 27/684 و 22/23 هكتار كاسته و بر وسعت اراضي تحت پوشش گياهان با درجه سرسبزي ضعيف به ميزان 43/299 هكتار افزوده شده است. لازم به ذكر است كه به منظور بررسي تبديل كلاس هاي درجات مختلف سرسبزي پوشش گياهي، تكنيك بررسي تغييرات پس از طبقه بندي اجرا گرديد تا رويه تغييرات كيفي دقيق تر بررسي گردد. نتايج به دست آمده نشان مي دهد در بازه زماني مورد مطالعه، 48/186و 9/0 هكتار از وسعت اراضي بدون پوشش گياهي به ترتيب به اراضي تحت پوشش با درجه سرسبزي ضعيف و متوسط تبديل شده است و اين در حالي است كه به ترتيب 58/419، 86/175 هكتار از اراضي تحت پوشش گياهي با درجه سرسبزي ضعيف، متوسط به اراضي فاقد پوشش تبديل شده اند. نتيجه گيري: در اين ميان، ناحيه 2 منطقه 5 شهرداري تهران در مقايسه با 6 ناحيه ديگر منطقه، با بيش ترين مقدار افزايش وسعت اراضي فاقد پوشش گياهي، بيش ترين مقدار كاهش وسعت اراضي تحت پوشش گياهان با درجه سرسبزي خوب و متوسط، شاهد حداكثر تغييرات در فاصله سال هاي 1369 و 1385 بوده است. يكسان بودن ميزان افزايش وسعت اراضي بدون پوشش و ميزان كاهش وسعت پوشش گياهي منطقه مورد مطالعه به مقدار 06/408 هكتار، حاكي از تغيير كاربري صورت گرفته در اراضي منطقه مي باشد كه اين امر با توجه به رشد شهرسازي و نقش پوشش گياهي در محيط زيست شهري، توجه ويژه اي را براي نظارت بر تغييرات كاربري اراضي شهري طلب مي نمايد.