تأثير دارايي‌هاي طبيعي در معيشت روستانشينان حاشيۀ جنگل شهرستان چرداول

ساكنان روستاهاي مجاور جنگل، اغلب از عرصه‌هاي منابع طبيعي بهره‌برداري مي‌كنند. نوع و مقدار اين بهره‌برداري‌ها در مناطق مختلف متناسب با شرايط محيطي، امكانات موجود و فرهنگ مردم متفاوت است. با توجه به اهميت دارايي‌هاي طبيعي در معيشت روستاييان حاشيۀ جنگل‌هاي زاگرس، مطالعه و مقايسۀ انواع دارايي روستاييان ساكن در اين عرصه‌هاي جنگلي ضروري است. به اين منظور پژوهشي چندمرحله‌اي با استفاده از شيوۀ اسنادي و ميداني (پرسشنامه) در شهرستان چرداول استان ايلام انجام گرفت. به‌منظور تعيين و اولويت‌بندي شاخص‌ها و زيرشاخص‌هاي تعيين‌كنندۀ دارايي‌هاي معيشتي، مدل فرايند تحليل شبكه‌اي تهيه و طبق نظر متخصصان تحليل شد. در مرحلۀ بعد به‌منظور وزن‌دهي روستاهاي تحت مطالعه، به‌كمك پرسشنامه‌هاي تهيه‌شده، مطابق سوپرماتريس‌هاي مقايسه‌هاي زوجي مدل، وزن هر روستا بر اساس نظر روستاييان مشخص شد. نتايج نشان داد كه اولويت‌هاي وزن دارايي‌هاي معيشتي طبق نظر متخصصان به‌ترتيب دارايي مالي (0.310)، دارايي فيزيكي (0.280)، دارايي انساني (0.167)، دارايي طبيعي (0.122)، دارايي نهادي (0.090) و دارايي اجتماعي (0.031) هستند. روستاي طهماسب از نظر مقدار دارايي‌هاي معيشتي در رتبۀ اول قرار داشت و پس از آن به‌ترتيب روستاهاي كل‌كل عليا و ميوله عليا در رتبه‌هاي بعد قرار گرفتند. همچنين بررسي‌ها نشان داد كه دارايي‌هاي مالي از مهم‌ترين دارايي‌هايي است كه در زمينۀ تامين معيشت و رفاه روستاييان حاشيۀ جنگل اهميت دارد. تحليل وزن نرمال دارايي‌هاي معيشتي و دارايي‌هاي طبيعي نشان داد كه با كاهش وزن دارايي‌هاي معيشتي، وزن دارايي‌هاي طبيعي افزايش نشان مي‌دهد. در واقع اين نتايج نشان مي‌دهد در روستاهايي كه از دارايي‌هاي معيشتي كمتري برخوردارند، دارايي‌هاي طبيعي تأثير مهم‌تري در معيشت آنها دارد.