اثر آبياري با شيرابۀ زباله بر مقدار عناصر شيميايي در اندام هوايي درختان صنوبر و زبان‌گنجشك

در اين تحقيق تأثير آبياري با شيرابۀ زبالۀ شهري بر مقدار عناصر شيميايي بافت اندام هوايي درختان صنوبر و زبان‌گنجشك بررسي شد. تيمارها شامل غلظت‌هاي مختلف شيرابه (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد) بود. نتايج بررسي اثر متقابل گونه و غلظت شيرابۀ زباله بر مقدار عناصر شيميايي در بافت اندام هوايي درختان نشان داد كه با افزايش غلظت شيرابۀ زباله مقدار عناصر غذايي ميكرو به‌جز عنصر روي، همچنين مقدار عناصر غذايي ماكرو و فلز سنگين سرب افزايش يافت. از طرفي مقدار آهن، روي و كلسيم در بافت اندام هوايي درختان صنوبر به‌طور معني‌داري از زبان‌گنجشك بيشتر بود كه علت آن تندرشد بودن و ميزان جذب بيشتر صنوبر نسبت به زبان‌گنجشك است. نتايج آناليز خاك نشان داد كه با افزايش غلظت شيرابۀ زباله، مقدار عناصر فسفر، روي، نيتروژن، آهن و منگنز در خاك بستر رشد، به‌طور معني‌داري يافت. در مجموع، كاربرد شيرابه در آبياري درختان سبب افزايش مقدار برخي از عناصر غذايي در خاك و در اندام هوايي درختان شد، اما تا غلظت 75 درصد شيرابه اثري از مسموميت در درختان مشاهده نشد، بنابراين مي‌توان نتيجه‌گيري كرد كه شيرابه داراي پتانسيل زيادي به‌عنوان كود مايع است و مقدار فلزات سنگين آن در حد قابل تحمل براي درختان صنوبر و زبان‌گنجشك بوده است و از اين‌رو در صورت مديريت صحيح و پايش مداوم، مي‌توان از آن به‌عنوان نوعي كود براي تقويت خاك و برخي گونه‌هاي درختي به‌خصوص در شرايط محدوديت منابع آبي استفاده كرد.