تحليل اسطوره‌شناختي مجموعه شعر هزاره دومِ آهوي كوهي شفيعي كدكني؛ با اشاراتي به درك مسأله هويت

در اين مقاله مجموعه شعر هزاره دوم آهوي كوهي، اثر شفيعي كدكني، با رويكرد اسطوره‌شناختي تحليل و بررسي مي‌شود. مسأله اين است كه عناصر و پديدارهاي اسطوره‌اي مي‌توانند كاركردهاي مختلفي در شعر داشته باشند و زمينه‌ساز تكوين جنبه‌‌هاي گوناگون فكري در آثار ادبي شوند. در اين دفتر شعر، با استفاده از اساطير، زمينه‌هاي گوناگون اجتماعي، تاريخي و عرفاني در بدنه‌ي اشعار پرورانده شده است؛ به نحوي كه، در كنار گرايش فرماليستي و باستان‌گرايي، ظرفيتي ايجاد شده كه اسطوره‌ها و مضامين، به تناسب موضوع، سيما و كاركردهايي چندگانه پيدا كرده‌اند. اين ويژگي را مي‌توان در برخي اشعار اين دفتر، به‌صورت منفرد، مشاهده كرد. به‌عنوان مثال، نخستين شعر اين مجموعه كه در قالب قصيده سروده شده است، با همين رويكرد در اين مقاله تحليل شده است. در نهايت، در كنار ويژگي خردمحوريِ اين شعر، برخي از اين كاركردها كه بر سراسر اين مجموعه سايه افكنده است، در اين شعر نيز مشاهده مي‌شود. بنابراين، بيش و كم همه‌ي بخش‌هاي اين دفتر شعر تحت تأثير رابطه‌ي دوسويه‌ي اسطوره‌گرايي و گرايش فرماليستي شاعر قرار دارند. اين اسطوره‌گرايي به نحوي هويت فردي و ملي فرهنگ ايران‌زمين را به نمايش گذاشته است؛ از اين‌رو اين گفتار مي‌كوشد نسبت ميان اسطوره و هويت را نيز در مجموعه‌ي هزاره‌ي دوم بررسي كند.