كليدواژه :
بور , مفردات قرآني , زبان هاي سامي , استعاره مفهومي , متون مقدس يهودي مسيحي
چكيده فارسي :
واژه «بور» دو بار و ريشه آن (ب و ر) پنج بار در قرآن به كار رفته است. عموم مفسران و مترجمان قرآن، اين واژه را به معناي هلاك‌شده، تباه‌شده و فاسد دانسته‌اند. اين مفاهيم به لحاظ كلامي و در باب مقوله جبر، مسئله‌سازند. از سوي ديگر، برخي قرآن‌پژوهان واژه را دخيل دانسته‌اند. بنابراين در مقاله حاضر، نخست واژه را در زبان‌هاي سامي و با تاكيد بر زبان‌هاي عربي، عبري، آرامي و سرياني ريشه‌يابي كرده‌ايم؛ سپس مبتني بر اين ريشه‌يابي به معاني واژه در قرآن و متون مقدس يهودي مسيحي پرداخته و با ارائه گزارشي نسبتا مبسوط از مفاهيم آن، نشان داده‌ايم كه اين واژه در متون يادشده، يك مفهوم حقيقي دارد كه همانا زمين باير يا ناكشته است و يك مفهوم استعاري دارد كه عبارت است از ناآموخته، نادان يا پرورش‌نايافته. افزون بر اين، به نظريه استعاره‌هاي مفهومي اشاره كرده‌ايم و ارتباط مفاهيم حقيقي و استعاري واژه را توضيح داده و گفته‌ايم كه در اين استعاره مفهومي، سويه حاصلخيزي و باروري يا نقطه مقابل آن، سترون و بي‌حاصل بودن، برجسته مي‌شود. در پايان، مبتني بر تحليل فوق، حضور توام هر دو معنا را در متون پيش‌گفته، برخاسته از يك پديده نظام‌مند زباني دانسته‌ايم كه قول به دخيل بودن واژه را رد مي‌كند.
چكيده لاتين :
The word “بور” twice and its root (ب و ر) have been used five times in the Quran. The commentators and translators of the Quran have generally regarded the word as perished, corrupted, and rotten. These concepts are problematic verbally and in relation to the category of determinism. On the other hand, some Quranic scholars believe that the word is derived from other languages. Therefore, in the present article, we have first rooted the word in the Semitic languages, with emphasis on Arabic, Hebrew, Aramaic and Syriac; then, based on this rooting, we have discussed the meanings of the word in the Quran and the Jewish-Christian sacred texts and by providing a fairly detailed account of its implications, we have shown that the term has a real meaning in the texts mentioned; i.e. a wasted land or an implantable land, and has a metaphorical meaning, that is, uneducated, ignorant, or undeveloped. In addition, we have referred to the concept of conceptual metaphors and explained the relation between the true and metaphorical meanings of the word, and have stated that in this conceptual metaphor the fertility and counterpoint, or the opposite, of sterility and inertia are highlighted. Finally, based on the above analysis, we have identified the combined presence of both meanings in the texts as having arisen from a systematic linguistic phenomenon that rejects the statement of the word being derived from other languages.
