بررسي دلالت آيات قرآن بر نظريه‌هاي مختلف مجازات

تاكنون نظريه هاي مختلفي در مبحث مجازات ارائه شده است. پنج نظريۀ اصلي در اين‌باره عبارتند از: بازدارندگي، ناتوان سازي، كيفرخواهي، بازپروري و ترميم يا بازسازي. در اين مقاله نشانه هاي هريك از اين نظريات در آيات قرآن جستجو و بررسي مي‌شود. اصرار بر هريك از اين نظريات تك محوري، گاهي به بي عدالتي يا ناكارايي نظام حقوقي مجازات منجر مي گردد؛ ازاين‌رو، بهتر است تركيبي از اين نظريه ها را به‌كار گرفت تا مجازات ها، با توجه به شرايط مختلف، با توجيه هاي متفاوتي اعمال شوند. بنابراين، در اين مقاله براساس رويكرد تركيبي، انتساب نظريات پنج گانه به آيات قرآن بررسي ‌شده است. شواهد قرآني دربارۀ نظريات بازدارندگي و ناتوان سازي قوي تر به نظر مي رسند. بعضي از انواع كيفرخواهي با آيات قصاص اثبات مي شوند؛ هرچند در آيات قصاص بر عفو (در مقابل كيفرخواهي) تأكيد شده است. شواهد ديگر كيفرخواهي در شماري از آيات حدود آمده است. قرائن اندكي نيز براي بازپروري و ترميم وجود دارد كه چندان قانع‌كننده به نظر نمي رسند و آياتي هم كه دلالت قوي تر بر بازپروري دارند، نسخ شده اند. روش تحقيق در اين پژوهش، نقلي و ابزار تفسير، استدلال هاي عقلاني است.