تأثير تجسم هدايت‌شده بر اضطراب و كيفيت خواب بيماران تحت همودياليز:كارآزمايي باليني تصادفي

زمينه و هدف: اختلال خواب و اضطراب از مشكلات شايع در بيماران تحت درمان با همودياليز است. با به كارگيري طب مكمل مي توان بر اين مهم تأثير گذاشت. در اين ارتباط، مطالعه حاضر با هدف تعيين بررسي تأثير تجسم هدايت شده بر اضطراب و كيفيت خواب بيماران تحت درمان با همودياليز صورت گرفت. روش بررسي: مطالعه كارآزمايي باليني حاضر در ارتباط با 70 بيمار همودياليزي انجام شد. نمونه ها به روش تصادفي بلوكي به دو گروه مداخله (35 نفر) و كنترل (35 نفر) تقسيم شدند. گروه مداخله علاوه بر دريافت مراقبت هاي معمول، لوح فشرده (CD) تجسم هدايت شده را به مدت چهار هفته از طريق هدفون به صورت مداوم گوش داد و گروه كنترل تنها مراقبت هاي معمول را دريافت نمود. در آغاز و پايان مطالعه پرسشنامه هاي اضطراب (Spielberger) و كيفيت خواب Pittsburg)) تكميل شدند. داده ها با استفاده از آزمون هاي آمار توصيفي و تحليلي (t مستقل، t زوجي و آناليز كوواريانس) توسط نرم افزار آماري SPSS 16 در سطح معناداري كمتر از 0.05 تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: نتايج نشان دادند كه قبل از مداخله، نمره اضطراب حالتي و صفتي و كيفيت خواب بيماران در گروه مداخله به ترتيب معادل 3.58±54.42، 3.15±52.05 و 2.31±8.45 بود و براي گروه كنترل به ترتيب برابر با 7.21±47.91، 5.49±49.37 و 2.82±6.51 به دست آمد؛ به طوري كه ميانگين نمرات اضطراب در گروه مداخله به شكل معناداري بالاتر از گروه كنترل بود (P 0.001). پس از مداخله، نمره اضطراب بيماران در گروه مداخله به ترتيب معادل 2.15±43.05 و 2.06±42.48 بود و براي گروه كنترل به ترتيب برابر با 6.38±47.37 و 5.79±49.40 محاسبه گرديد؛ به طوري كه ميانگين نمرات اضطراب در گروه مداخله به شكل معناداري كمتر از گروه كنترل (P 0.001) بود. همچنين نمره كيفيت خواب قبل از مداخله در گروه مداخله معادل 2.31±8.45 و پس از آن برابر با 1.93±6.54 ارزيابي شد. اين نمره براي گروه كنترل قبل از مداخله معادل 2.82±6.51 و پس از آن برابر با 2.47±6.02 محاسبه گرديد. نتيجه گيري: استفاده از تجسم هدايت شده موجب كاهش اضطراب و بهبود كيفيت خواب بيماران همودياليزي مي شود؛ بنابراين استفاده از اين روش به عنوان يك روش غير دارويي جهت كاهش اضطراب و بهبود كيفيت خواب در بيماران تحت همودياليز توصيه مي گردد.