بررسي و مقايسه ي رابطه‌ متقابل جهان‌نگري و صنايع بديعي در اشعار سهراب سپهري و محمدرضا شفيعي كدكني (با استفاده از نظريّة ساختارگرايي تكويني لوسين گلدمن)

با مطالعه و بررسي آثاري كه پيرامون نقد ادبي نگاشته شده‌اند، مي‌توان دو رويكرد عمده را از يكديگر متمايز كرد: در رويكرد اوّل، اثر و متن ادبي، تنها انعكاس دهنده ي ذهنيّت مؤلّف خويش دانسته شده و متن، تابعي از عوامل تعيين‌كننده ي بيروني است. رويكرد دوم امّا بر خلاف رويكرد اوّل، محوريّت را به متن و اثر ادبي مي دهد و ادبيات را تنها يك مسأله ي زباني مي‌داند. با اين وجود، برخي از صاحب نظران مانند آلبر كامو و لوسين گلدمن در ادبيات غربي و صائب تبريزي و دكتر شفيعي كدكني در ادب فارسي، اعتقادي به جدايي لفظ (متن) و محتوا (درون مايه) ندارند. اين گروه برآنند كه زبان و انديشه دو روي يك سكه اند و نمي توان آن‌ها را جداي از هم انگاشت. در مقاله‌ي حاضر با استفاده از نظريّه ي ساختارگرايي تكويني لوسين‌گلدمن، متفكّر و جامعه‌شناس مجارستاني، رابطه ي متقابل صنايع بديعي (به عنوان يكي از عناصر لفظي متن) در شعر سهراب سپهري و محمدرضا شفيعي كدكني با جهان نگري (درون مايه‌هاي فكري) آن‌ها مورد بررسي و مقايسه قرار گرفت. شيوه‌ي پژوهش، تحليل محتوا بر اساس مطالعات كتابخانه اي و هدف اصلي مقاله نشان دادن ميزان تأثير متقابل زبان و معنا در شعر اين دو شاعر معاصر است.