تعيين الگوهاي مختلف نمونه‌برداري و انتخاب مناسب‌ترين روش جهت تخمين جمعيت تريپس گندم (Haplothrips tritici) در مزارع گندم

تريپس گندم Haplothrips tritici (Kurdjumov) (Thysanoptera: Phlaeothripidae) يكي از آفات مهم مكنده در مزارع گندم است. در اين مطالعه، به منظور انتخاب الگوهاي مختلف نمونه برداري و مناسب ترين روش جهت تخمين جمعيت تريپس گندم، نمونه برداري هاي منظمي در طول دوره رشدي گندم در مزارع گندم شهرستان ايوان (استان ايلام) در سال زراعي 97-1396 انجام شد. بدين ترتيب، پس از شروع رشد گندم، نمونه برداري ها از تريپس گندم به صورت هفته اي يكبار و با به كار بردن چهار الگوي نمونه برداري دو قطر، زيگزاگ، U و S شكل در مزرعه انجام شد. در هر نمونه برداري تعداد 100 بوته به صورت تصادفي از هر مزرعه انتخاب شده و تعداد تريپس گندم شمارش و ثبت شد. براي تعيين بهترين الگوي نمونه برداري از دو شاخص تغييرات نسبي (RV) و دقت خالص نسبي (RNP) استفاده شد. نتايج مقايسه چهار الگوي نمونه برداري نشان داد كه الگوي دو قطر بهتر از سه الگوي ديگر يود. هم چنين براي تعيين بهترين فضاي نمونه گيري از روش تجزيه واريانس و مقايسه ميانگين بين تراكم تريپس گندم بين الگوهاي مختلف و مراحل رشدي گندم استفاده شد. نتايج نشان داد كه بين الگوها و مراحل رشدي اختلاف معني داري وجود دارد و بر اساس اين نتايج بيش ترين تراكم تريپس گندم در بين الگوهاي نمونه برداري مربوط به الگوي دو قطر و در بين مراحل رشدي گندم مربوط به مرحله گلدهي مي باشد. بنابراين، با توجه به نتايج به دست آمده، مرحله گلدهي به عنوان مناسب ترين فضاي نمونه تريپس گندم تعيين شد.