تأثير درختچه گز Ledeb. Tamarix ramosissima بر ويژگي‌هاي فيزيكو شيميايي و ترسيب كربن خاك‌هاي بياباني

در مناطق خشك و نيمه خشك، درختان تأثير زيادي بر توزيع عناصر غذايي خاك و فرآيندهاي زيست شيمي دارند. شناخت و مديريت درختچه گز Tamarix ramosissimia Ledeb در مناطق بياباني كشور با توجه به قابليت‌هاي آن و تاثير بر ويژگي هاي خاك، از اهميت زيادي برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير درختچه هاي گز پر شاخه طبيعي بر ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك و ترسيب كربن در منطقه بياباني فرخ آباد دهلران صورت گرفت. به منظور بررسي ويژگي هاي خاك، نمونه برداري از عمق هاي سطحي 50 سانتي متري و تحتاني 205 سانتي متري خاك زير تاج پوشش و خارج تاج پوشش درختچه هاي گز با بهره گيري از روش نظام مند (سيتماتيك) تصادفي انجام شد. در پژوهش حاضر، متغيرهاي شيميايي خاك مانند درصد ماده آلي، مقدار ترسيب كربن، pH، EC، N، P، K،CEC ، CaCO3، CaSO4 متغيرهاي فيزيكي خاك شامل BD، BP، FC، PWP، SP و بافت اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه ويژگي هاي خاك نظير مقدار ترسيب كربن، ماده آلي، pH، EC، CEC، N و درصد CaSO4 در زير تاج پوشش درختچه گز با فضاي باز و در عمق هاي سطحي و تحتاني خاك اختلاف معني‌داري در سطح احتمال يك درصد نشان مي دهد. نتايج رگرسيون گام به گام نيز نشان داد كه مقدار pH، K و سيلت از مهم‌ترين اجزاي تأثيرگذار بر مقدار ترسيب كربن خاك در زير تاج پوشش درختچه هاي گز هستند. به طور كلي مي‌توان نتيجه گرفت كه درختچه گز از سازگاري مطلوبي با شرايط آب و هوايي منطقه برخوردار است. تأثير مثبت اين درختچه بر ويژگي هاي خاك با افزايش ماده آلي در سطح خاك مي‌باشد كه در طولاني مدت موجب بهبود ساختمان خاك مي‌شود. همچنين درختچه گز موجب افزايش حاصلخيزي خاك منطقه با افزايش عناصر غذايي ضروري خاك مانند نيتروژن و فسفر شده است، بنابراين حفظ و احياء اين گياه با ارزش براي منطقه و استان ايلام بسيار ضروري است.