راهنماي سياست خارجي تركيه درآسياي مركزي

با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي آنكارا اميد زيادي به ايجاد يك جهان ترك متحد داشت. انتظارات تركيه در اين خصوص به طور عمده بر فرض استقبال جمهوري هاي آسياي مركزي از اين ايده و درعين حال نامحتمل دانستن فرض احياي قدرت روسيه استوار بود. با اين همه نه ايدئولوژي پان تركيسم و نه نوعثمان گري پيروزي آرمان هاي اين كشور بر واقعيت هاي منطقه و نظام بين الملل را باعث نشدند. هدف اصلي مقاله، واكاوي زمينه ها و انگيزه هاي مؤثر بر تغيير راهبرد سياست خارجي تركيه در آسياي مركزي است. از اين رو، مقاله حاضر حول محور اين پرسش شكل گرفته است كه «راهنماي سياست خارجي تركيه در آسياي مركزي طي سده بيستويكم چه تحولاتي داشته است، زمينه ها و انگيزه هاي مؤثر بر اين تحولات كدام هستند؟» پاسخ اوليه نويسندگان به اين پرسش با توجه به شواهد اوليه موجود اين بوده است كه «راهنماي سياست خارجي تركيه در آسياي مركزي طي سده بيست و يكم تحت تأثير عدم موفقيت اين كشور در كسب دستاوردهاي ملموس از حضور در آسياي مركزي، رد ايدئولوژي پان تركيسم از سوي جوامع آسياي مركزي، حضور مستقيم غربي ها در منطقه و شكست ائتلاف نانوشته دولت تركيه با گولنيست هاي سردمدار نفوذ مذهبي- ايدئولوژيك تركيه در آسياي مركزي به تدريج از آرمان هاي ملي گرايانه و فعاليت نيابتي از جانب غرب به سمت تعقيب سياست هاي واقع گرايانه مستقل سوق يافته است».