درك قدرت هوشمند در روندهاي سياست خارجي روسيه (2014-2019)

بيش از يك دهه از ورود مفهوم قدرت هوشمند به ادبيات سياسي و مطالعات بين‌المللي مي‌گذرد. اگرچه اين مفهوم ابتدا در محافل سياسي و ديپلماتيك آمريكايي رايج گرديد، اما در چند سال اخير قدرت هوشمند به واسطه محتواي جامع در دستوركار ساير قدرت‌ها همچون روسيه نيز قرار گرفته است. اهميت مفهوم قدرت هوشمند به نوعي بازتاب تحول در روابط قدرت در سطوح جهاني مي‌باشد. حضور فعال روسيه در بسياري از موضوعات بين‌المللي موجب شده است تا در اين مقاله براساس اصول مبنايي قدرت هوشمندانه به ارزيابي راهبردهاي مسكو و انطباق آنها با اين اصول پرداخته شود. براين اساس، سوال اصلي مقاله آن است كه آيا تلاش روسيه براي استفاده از قدرت هوشمند در راستا تأمين اولويت‌ها و اهداف سياست خارجي اين كشور مؤثر واقع شده است؟ در پاسخ به اين سوال، فرضيه مقاله بيانگر آن است كه براساس ماهيت تركيبي (قدرت نرم و قدرت سخت) در الگوي قدرت هوشمند، اگرچه ابعاد نرم‌افزارانه قدرت روسيه در حوزه پيراموني با چالش‌هاي جدي همراه بوده است، اما نقطه تكيه قدرت هوشمند اين كشور مبتني بر قدرت سخت مي‌باشد. براين اساس، مسكو با ايجاد فرصت از درون تهديد تلاش دارد تا به ايجاد مشروعيت براي كنش‌هاي بين‌المللي خود بپردازد. اين رهيافت به نوعي نشان‌دهنده عدم توازن در مولفه‌هاي تركيبي قدرت هوشمند روسيه است. يافته‌هاي مقاله نشان مي‌دهد استفاده از هوشمندي محيطي، واكنش سريع، انعطاف‌پذيري عقلاني و همچنين بهره‌برداري از منابع قدرت براي استمرار فرآيند رشد مهم‌ترين ويژگي موجود در راهبرد قدرت هوشمند روسيه طي سال‌هاي 2014 تا 2019 بوده است.