ديوانگي و ديوانه نمايي در ادبيات عرفاني

Craziness and Crazy likeness in Mystical Literature

عشق و محبّت و زيبايي؛ يكي از دغدغه‌هاي هميشگي بشر بوده و درگيري‌هاي دنيايي و فكري با آن داشته است. اين موضوعات اساسي، در عرفان نيز تبلور خاصي يافته‌اند تا آنجا كه به عنوان يكي از بحث‌هاي عرفان در شاخه‌هاي گوناگون آن مطرح گرديده‌اند. عشق به معشوق، مستغرق شدن در جمال بي‌پايان نگار ازلي و سر كشيدن جرعه‌اي شراب نام محبّت يار، حالتي به عاشق مي‌دهد كه او را از وادي عقل وهوشياري به صحراي بي‌كران جنون و سرگشتگي مي‌كشاند و به اصطلاح متصوفه، او را از «صحو» به «سكر» رهنمون مي‌گردد و در بيخودي و مستي و ديوانگي از اثر مي ناب وحدت، خود را بيگانه مي‌يابد و رفتار و كرداري از او سر مي‌زند كه از عقل بشري و هوشياري دنيوي به دور است و به حالات مجانين نزديك‌تر است و همين امر، باعث به وجود آمدن حالات و كرداري مي‌شود كه بيشتر كاويده خواهد شد. اين مجانين و مستان الهي در پناه اين بيخودي و جنونشان، به زيباترين و ناب‌ترين ارتباط معنوي و دروني با معشوق يكتاي ازلي‌شان مي‌رسند و چنان به پختگي مي‌رسند كه از خوديِ خودشان اثري نمي‌ماند و آنچه برجا مي‌ماند فقط «او»ست و لاغير...

Love, affection, and beauty have been some of the everlasting concerns of mankind who have been engaged with it globally and mentally. These essential matters have special reflection in mysticism insofar as they have been proposed as one of the mystical debates in its various branches. Loving the beloved, drowing in the infinite beauty of the eternal image of God, and having a sip of His affectionate wine make lover a sensation that take him her away from consciousness and reasoning to the bowndless desert of craziness and bewilderement, and as Sufis claim, drive anyone from sobriety to intoxication, and in his inebriation and craziness, he will alienate himself by having a pure wine of unity, behaving in a queer and strange way different from human reasoning and wordly intelligence quite close to insane people, thus it causes a sort of behavior that will be explored later in the paper. These insane and divinely intoxicated people in their impersonal intoxication achieve one of the most beautiful and uncontaminated spiritual and internal relation with their eternally mere beloved, getting so much ripened that nothing remains from their egos except Him and nothing else.