تقابل يك‌جانبه‌گرايي و حاكميت قانون در حقوق بين‌الملل؛ مطالعه موردي: تحريم‌هاي آمريكا عليه ايران

بحث «چالش‌هاي فراروي حاكميت قانون در مواجهه با يك جانبه‌گرايي در حقوق بين‌الملل» كه در اين مقاله به روش توصيفي، تحليلي از منابع كتابخانه‌اي و اسنادي، مجال سخن يافته است يكي از موضوعات مهم روابط و حقوق بين‌الملل را تشكيل مي‌دهد و قصد دارد به اين سؤال اساسي پاسخ دهد كه تحريم‌هاي يك‌جانبه آمريكا عليه كشورها و به‌خصوص ايران، چه چالش‌هايي با حقوق بين‌الملل دارد؟ و آيا اين اعمال يك‌جانبه از منظر حقوق بين‌الملل معتبر و مشروع هستند؟ و همچنين از منظر حقوق توسل به زور، آيا ايالات متحده به بهانه دفاع مشروع، حق حمله به كاروان حامل سردار سليماني در حوالي فرودگاه بغداد را داشته است؟ داده‌ها حاكي از آن است كه از سال 2002 مسئله تحريم ايران از سوي آمريكا و غرب به مثابه چالشي اساسي ميان ايران و غرب مطرح بوده و هست. اجراي يك ‌جانبه تحريم‌هاي آمريكا، بدون وجود مجوز قبلي شوراي امينت و خارج از سيستم امنيت جمعي منشور باعث گرديده تا مشروعيت اين اقدامات از حيث انطباق آنها با موازين حقوقي بين‌المللي زير سؤال رود و مغاير با اصل حاكميت قانون در سطح بين‌المللي نيز مي‌باشد و در خصوص حركت اخير اين كشور مبني بر ترور فرمانده سپاه قدس ايران نيز مي‌توان گفت كه به موجب ماده 51 منشور و رويه ديوان بين‌المللي دادگستري، دفاع مشروع بايد در پاسخ به «حمله‌اي مسلحانه» باشد كه در قضيه مورد بحث وجود ندارد.