قيمت گذاري دوگانه انرژي در رويه سازمان جهاني تجارت

Energy Dual pricing in the procedure of WTO

از آغاز تأسيس سازمان جهاني تجارت، انرژي و موضوعات مربوط به آن همواره مورد بحث بوده است و بسياري از كشورهاي صاحب انرژي براي پيوستن به سازمان ناگزير به اصلاح و تغيير قوانين خود شدند. يكي از مباحث مناقشه‌آميز در اين خصوص، اتخاذ سياست وضع قيمت مضاعف از سوي كشورهاي متقاضي است. كشورهاي صاحب انرژي با تعيين قيمت پايين­تر انرژي براي توليدكنندگان داخلي خود، آن­ها را نسبت به رقباي بين­المللي­شان در موقعيت برتري قرار مي­دهند. همين مسئله باعث بروز اختلافاتي ميان كشورهاي صادركننده و واردكننده انرژي شده است. به‌زعم برخي دولت‌هاي واردكننده انرژي چنين رفتارهايي يارانه محسوب شده و با اصول اوليه گات مانند اصل دولت كامله­الوداد و رفتار ملي مغايرت دارد و ضروريست سازمان جهاني تجارت با ايشان برخورد كند. اين پژوهش درصدد بررسي اين است كه آيا رويه و موافقت‌نامه‌هاي كنوني سازمان جهاني تجارت، به قيمت­گذاري دوگانه انرژي پرداخته­اند و اتخاذ چنين رفتاري چقدر با مقررات سازمان سازگاري دارد. همچنين تاثير اتخاذ قيمت­گذاري دوگانه انرژي بر روند الحاق كشورها به سازمان جهاني تجارت نيز مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. با بررسي قواعد، مقررات و اصول مندرج در موافقت‌نامه‌هاي سازمان جهاني تجارت مي‌توان به اين امر پي برد كه رويه و مقررات اين سازمان در خصوص قيمت­گذاري دوگانه انرژي ساكت و با خلأ مواجه است. همچنين اثبات اين ادعا كه قيمت‌گذاري دوگانه ممكن است ناقض مقررات سازمان جهاني تجارت باشد، به دليل پيچيدگي­هايي اين موضوع و به­موجب موافقت‌نامه‌هاي سازمان بسيار دشوار است بنابراين لازم است سازمان جهاني تجارت با تدوين قواعد و مقررات جديد در اين­باره اقدام كند.

Since the formation of the World Trade Organization (WTO), energy and related issues have always been debated. This subjects become more significant when the major energy producing countries demand for accession to WTO. For this reason, most of energy producing and exporting countries were forced to modify and change their rules. One of the controversial issues in this regard is the adoption of dual pricing policy from applicant countries. Energy-holding countries put their domestic manufacturers in a position of superiority to their international rivals by setting lower energy prices for them. This policy has caused some disagreements between energy-exporting and -importing countries. From the perspective of energy importing countries, such as EU members, these behaviors are considered as granting subsidy which is in contrast to the basic non-discrimination principles of GATT; most favored nation and the national behavior. Hence, confrontation of WTO here is of great importance. It is very difficult to assess the violation of WTO rules by dual pricing due to its complexity. Despite the same effect of determination of double price with subsidy, states use different excuses for doing so. Therefore, a review of WTO members is in order.