معيارهاي سنجش الزام‌آوري توافق‌هاي مقدماتي با تأكيد بر رويه قضايي دادگاه‌هاي آمريكا

Factors of Enforceability of Preliminary Agreements Test with Emphasis on USA Courts Precedent

توافق مقدماتي عبارت است از توافقي كه در جريان گفتگوهاي مقدماتي ميان طرفين حاصل مي‌شود تا زمينه انشاي قرارداد اصلي و نهايي را فراهم آورد. توافق‌هاي مذكور كه گامي جهت رسيدن به قرارداد نهايي تلقي مي‌شوند، عناوين گوناگوني را به خود اختصاص داده و شكل‌هاي متنوعي دارند. از حيث تحليل حقوقي با اين پرسش مواجه مي‌باشيم كه آيا اين توافق‌ها لازم‌الاجرا هستند يا خير. در حقوق انگلستان رويكرد كلي بر الزام‌آور نبودن توافق‌هاي مقدماتي است درحالي‌كه در آمريكا تمايل به پذيرش الزام‌آوري آن‌ها وجود دارد. در كشورهاي پيرو نظام حقوق نوشته توافق‌هاي مقدماتي الزام‌آوري شناخته‌شده‌اند. در حقوق ايران، اگر توافق‌هاي مقدماتي طرفين واجد شرايط ماده 190 قانون مدني باشد و از مصاديق ماده 10 محسوب گردد و يا در ضمن عقدي از عقود لازم شرط شده باشد، مي‌توان حكم به الزام‌آوري توافق مقدماتي نمود؛ در غير اين صورت نوعي شرط ابتدايي قلمداد مي‌گردد كه طبق نظر مشهور فقها الزام‌آور نيست. دادگاه‌هاي آمريكا معيارهايي ازجمله بيان صريح طرفين، اجراي جزئي توافق، شروط باز، قراردادهاي نوعاً مكتوب و زمينه مذاكرات را موردتوجه قرار مي‌دهند. به‌كارگيري اين معيارها در دادگاه‌هاي كشورمان مي‌تواند زمينه‌اي براي رفع ابهامات راجع به ماهيت و آثار توافق‌هاي مقدماتي در نظام حقوقي‌ ايران باشد.

Preliminary agreement means an agreement that result from preliminary negotiations process for obtaining the ground of final and main contract conclusion. These preliminary agreements treat as steps towards achievement to the final contract and these preliminary agreements have different names and different forms. In respect of legal analysis, we are encounter with this question: whether preliminary agreements are enforceable or not. In litigations happening around enforceability of preliminary agreements, similar judicial precedent did not exist in legal systems. In England law general approach is that preliminary agreements are not enforceable while U.S.A law trend to enforceability of them. In civil law countries preliminary agreements are enforceable. In Iran legal system if a preliminary agreement have all of essential terms expressed in article 10 of the Iran civil code and this agreement be considered an example of that article or be conditioned with irrevocable contract, will be enforceable. Otherwise such agreement considered as an independent condition that jurisprudently is not enforceable. American courts i pay attention to many factors as express statement, partial performance; open terms, typically written contracts and field of negotiations. Practicing these factors in Iran courts can be useful for clearing the ambiguities of Iran contract legal system.