راهبردهاي مقابله‌اي روانشناختي و گرايش به اعتياد در بين نوجوانان: نقش تعديل‌كنندگي تاب‌آوري و توانايي تحمل ابهام

psychological coping styles and tendency to addiction in teenagers: the Mediating role of resilience and ambiguity

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه بين راهبردهاي مقابله‌اي روانشناختي و گرايش به اعتياد با ميانجيگري تاب‌آوري و توانايي تحمل ابهام بود. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگي مي‌باشد و بدين منظور 200 دانش‌آموز مقطع متوسطه به صورت نمونه گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي انتخاب گرديد و سپس شركت‌كنندگان در اين پژوهش پرسشنامه‌هاي راهبردهاي مقابله‌اي پاكلر و اندلر (1990)، استعداد به اعتياد ويد و همكاران (1992)، تاب‌آوري كانر و ديويدسون (2003) و توانايي تحمل ابهام لين و همكاران (1993) را پاسخ دادند و اطلاعات جمع‌آوري‌شده از طريق شاخص‌هاي توصيفي، همبستگي و مدل معادلات ساختاري تحليل گرديدند. نتايج: نتايج نشان داد كه راهبرد مقابله‌اي مساله‌مدار رابطه منفي و معناداري با استعداد به اعتياد دارد(r=-0.395, p<0.01)، نيز بين راهبردهاي مقابله‌اي اجتنابي و هيجان‌مدار و استعداد به اعتياد رابطه مثبت و معناداري مشاهده شد (p<0.05)، نيز تحليل مسير نشان داد كه بين راهبردهاي مقابله‌اي مساله‌مدار و اجتنابي و استعداد به اعتياد رابطه مستقيم و مثبت وجود دارد (t=-3.75, p=0.000, t=2.82, p=0.004)، بر اساس مدل تحليل مسير توانايي تحمل ابهام به طور معناداري توانست رابطه بين راهبردهاي مقابله‌اي مساله‌مدار و اجتنابي با استعداد به اعتياد را تعديل كند (z=2.43, -2.53, p<0.05) همچنين الگوي تحليل مسير نشان‌دهنده نقش ميانجي‌گري تاب‌آوري در ارتباط بين سبك‌هاي مقابله‌اي و استعداد به اعتياد نبود (0.05≤p). بحث و نتيجه‌گيري: نتايج از اين فرضيه حمايت كردند كه راهبردهاي هيجان‌مدار و اجتنابي منجر به استعداد به اعتياد مي‌شود و توانايي تحمل ابهام بالا مي‌تواند نقش تعديل‌كننده در اين رابطه باشد

The purpose of this study was to investigate the relationship between psychological coping styles and tendency to addiction in teenagers: Mediating role of resilience and ambiguity. Design of present study is correlational. For this purpose, from the statistical population of the high school students, 200 were selected by Multi-stage cluster random sampling and then the Endler and Parker’s coping questionnaire (1990), weed and et all’s tendency to addiction (PAS)(1992), Connor and Davidson’s Resiliency scale(2003) and ambiguity questionnaire leen and et all’s(1993) were distributed among research participants to respond. Collected data were analyzed by using descriptive and correlation indicators, Structural equation modeling. Results indicated that there is a significant negative correlation between problem-Focused Coping Styles and tendency to addiction (p≤0/05) and Positive correlation between emotional and avoidant coping styles with tendency to addiction (p≤0/05). Also Path analysis model indicated that mediating role of ambiguity between problem-Focused and avoidant Coping Styles and tendency to addiction. But resilience wasn’t mediating between psychological coping styles and tendency to addiction. The results support the hypothesis that emotional and avoidant coping styles leads to tendency to addiction and high ambiguity can have a moderating role in this regard.