عنوان مقاله :
نقش اجتناب تجربي، ذهن آگاهي و حساسيت اضطرابي به‌عنوان عوامل فراتشخيصي در پيش‌بيني نشانه‌هاي اختلالات هيجاني
عنوان به زبان ديگر :
The role of experiential avoidance, mindfulness and anxiety sensitivity as transdiagnostic factors in prediction of emotional disorder
پديد آورندگان :
حاجي شعباني، ريحانه دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز , عبدي، رضا دانشگاه شهيد مدني آذربايجان - گروه روانشناسي، تبريز
كليدواژه :
اختلالات هيجاني , اجتناب تجربي , ذهن‌آگاهي , حساسيت اضطرابي
چكيده فارسي :
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسي نقش اجتناب تجربي، ذهن‌آگاهي و حساسيت اضطرابي به‌عنوان فرآيندهاي فراتشخيصي در پيش‌بيني نشانه‌هاي اختلالات هيجاني بود.
روش: بدين منظور بر اساس حجم جامعه كه دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز بود 297 دانشجو (ميانگين سني 5.8±21.6) به روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چندمرحله اي انتخاب و ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه پذيرش و عمل، پرسشنامه تجديدنظر شده حساسيت اضطرابي و پرسشنامه نشانه‌هاي افسردگي و اضطرابي بر روي آن‌ها اجرا شد. بود).
نتايج: يافته‌ها نشان داد كه عدم اجتناب تجربي با اكثر نشانه‌هاي افسردگي و همه نشانه‌هاي اضطرابي همبسته است (p<0.01). همچنين ذهن‌آگاهي با بيشتر نشانه‌هاي افسردگي و دو عامل نشانه‌هاي اضطرابي همبستگي نسبتاً پاييني دارد (p<0.01). نهايتاً حساسيت اضطرابي با برخي نشانه‌هاي افسردگي و همه نشانه‌هاي اضطرابي همبستگي مثبت معنادار دارد (p<0.01). نتايج تحليل رگرسيون نشان داد اجتناب تجربي پيش‌بين نشانه‌هاي افسردگي، شامل سستي، بي‌خوابي، خودكشي، افزايش اشتها، خلق‌وخوي مرضي و بهزيستي است، ولي ذهن آگاهي و حساسيت اضطرابي فقط در برخي از نشانه‌هاي افسردگي سهيم هستند (p<0.01). علاوه بر اين حساسيت اضطرابي پيش‌بين برجسته نشانه‌هاي اضطرابي بوده و اجتناب تجربي نقشي متوسط و ذهن‌آگاهي نقش ضعيفي در آن‌ها دارد (p<0.01).
بحث و نتيجه‌گيري: به‌صورت كلي اجتناب تجربي فرآيند فراتشخيصي مشترك و بارزي در اختلالات هيجاني است، اما حساسيت اضطرابي سهم بيشتري در اختلالات اضطرابي دارد و ذهن‌آگاهي فرآيند كمتر مؤثري در اين زمينه است.
چكيده لاتين :
The purpose of present study was to investigate the role of experiential avoidance, mindfulness and anxiety sensitivity in emotional disorders symptoms. To this aim, 297 students (age mean 21.6±5.8) were selected by multi-stage cluster sampling from Azad Islamic university students and completed the Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II), Anxiety Sensitivity Index-Revised (ASI-R) and Inventory of Depression and Anxiety Symptoms (IDAS). Results showed acceptance is correlated strongly with almost all depression symptoms and all of anxiety symptoms (P>0.01); Moreover mindfulness were correlated moderatly with some of depression and two anxiety symptoms (P>0.01); finally anxiety sensitivity was moderately correlated with some depression and strongly with anxiety symptoms (P>0.01). Regression analysis revealed experiential avoidance has significant role in depression symptoms like Lassitude, Insomnia, Suicidality, Appetite gain, Ill Temper and Well-being, but mindfulness and anxiety sensitivity have weaker role in some symptoms of depression (P>0.01). Also results showed anxiety sensitivity has a dominate role, but experiential avoidance moderate and mindfulness a weak role in anxiety symptoms (P>0.01). Experiential avoidance can be seen as a dominant and common transdiagnostic process in emotional disorders, but anxiety sensitivity is just more influencing process in anxiety symptoms of emotional disorder and mindfulness is a weak transdiagnostic process in emotional disorders
عنوان نشريه :
روانشناسي باليني و شخصيت
