كليدواژه :
روايي , اعتبار , تحليل عاملي , اس. سي. ال.-90-آر. , بي. اس. آي.-53 , سياهه نشانههاي بيماري
چكيده فارسي :
مقدمه: يكي از ابزارهايي كه در روانشناسي، كاربردهاي متعدد باليني و پژوهشي را به‌خود اختصاص داده است، سياهۀ بازنگري‌شدۀ 90گويه‌اي نشانههاي بيماري مي‌باشد. استفاده از اين ابزار نيازمند وارسي ويژگي‌هاي روانسنجي در نمونه‌هاي باليني و غيرباليني است. از طرفي، به‌دليل وقت‌گير بودن اجراي نسخۀ اصلي آن، استفاده از نسخ كوتاه اين ابزار گسترش يافته‌است. يكي از اين نسخه‌ها، پرسشنامۀ كوتاه نشانههاي بيماري مي‌باشد. بر اين اساس، هدف پژوهش حاضر، تعيين ويژگي‌هاي روانسنجي «اس. سي. ال.-90-آر.» و پرسشنامۀ كوتاه نشانههاي بيماري «بي. اس. آي.– 53» در يك نمونۀ غيرباليني ايراني بوده‌است.
روش: براي دستيابي به هدف مورد اشاره، ابتدا مقايسۀ چند نمونه از نسخه‌هاي فارسي رايج با نسخۀ زبان اصلي و مقايسۀ ترجمه‌ها با آن انجام شد. سپس، نسخۀ ترجمه‌شدۀ «اس. سي. ال.-90-آر.» آماده گرديد. آن‌گاه، «اس. سي. ال.-90-آر.»، در نمونه‌اي متشكل از 513 دانشجوي كارشناسي و كارشناسي ارشد (و دكتري حرفه‌اي) دانشگاه شاهد اجرا شد. به‌منظور محاسبۀ ضريب بازآزمايي دو ابزار، نمونه‌اي به حجم 44 نفر از دانشجويان دانشگاه شاهد انتخاب شدند و ابزارها با رعايت فاصلۀ زماني دو هفته براي بار دوم در بين اين 44 نفر اجرا گرديد. به‌منظور بررسي روايي همگراي اين ابزارها، از پرسشنامه‌هاي زير استفاده شد: مقياس 21 گويه‌اي افسردگي، اضطراب و استرس، پرسشنامۀ اضطراب بك، پرسشنامۀ افسردگي بك، پرسشنامۀ 28 گويه‌اي سلامت عمومي، پرسشنامۀ 7 سؤالي اضطراب فراگير، مقياس عاطفۀ مثبت و منفي، پرسشنامۀ سوگيري مذهبي شعيري، مقياس ترس از ارزيابي منفي، مقياس عزت‌نفس روزنبرگ، پرسشنامۀ كوتاه اضطراب سلامت. وارسي روايي سازۀ «اس. سي. ال.-90-آر.» و «بي. اس. آي.-53»، از روش تحليل‌عاملي تأييدي استفاده شد.
نتايج: نتايج حاصل از تحليل آماري داده‌ها، مقادير قابل‌قبول و معناداري از روايي و اعتبار ابعاد نُه و ده گانۀ «اس. سي. ال.-90-آر.» و «بي. اس. آي.-53» را در نمونه‌هاي غيرباليني نشان داد. هم‌چنين هر دو ساختار نُه و ده عاملي «اس. سي. ال.-90-آر.» و «بي. اس. آي.-53» در نمونه‌هاي غيرباليني ايراني از طريق تحليل‌عاملي تأييدي، تأييد شد.
بحث و نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش، مي‌توان در پژوهش‌هاي روانشناختي و تلاش‌هاي باليني از «اس. سي. ال.-90-آر.» و نسخۀ كوتاه آن، «بي. اس. آي.-53» استفاده نمود. هرچند نتايج كنوني، جديد و قابل‌توجه‌اند، اما براي تكميل آن‌ها، وارسي ويژگي‌هاي روانسنجي در نمونۀ باليني نيز ضروري است.
چكيده لاتين :
Introduction: One of the psychological instruments occupied for numerous clinical and research applications is SCL-90-R. Using this instrument needs to investigate psychometric properties in clinical and non-clinical samples. On the other hand, using short versions of SCL-90-R has been developed because of time consuming to fulfill the original version. One of these short versions is BSI-53. So, the aim of this research has been determining the psychometric properties of the SCL-90-R and BSI-53 in a non-clinical sample in Iran.
Method: To achieve this aim, the comparison between some common Persian translations of SCL-90-R and the original version was conducted. Afterwards, the final translated version of ScL-90-R got ready. Then SCL-90-R was conducted on a sample of 513 bachelor, master and M.D. students of Shahed University. In order to calculate the coefficient of retesting the both tools, a sample of 44 students selected randomly and the tools were conducted in accordance with the period of two weeks for the second time. To check convergent validity of the tools, the following questionnaires were used: DASS-21, BAI, BDI-II, GHQ-28, GAD-7, PANAS, religious orientation questionnaire (Shams), BFNE, RSES and SHAI-18. To investigate the construct validity of the SCL-90-R and BSI-53, the confirmatory factor analysis was used.
Results: The results of the data analysis indicated acceptable and significant values of validity and reliability for both 9 and 10 dimensions of SCL-90-R and BSI-53 in non-clinical samples. Both 9 and 10 factor Structure of both SCL-90-R and BSI-53 were also confirmed through CFA on non-clinical samples.
Discussion and Conclusion: Based on the research findings, the SCL-90-R and its short version BSI-53 can be used in psychological research and clinical efforts. Altough the current results are novel and notable, it is essential to examine psychometric properties in clinical samples.
