بازشناسي پلان باغ ايراني در مجموعۀ شيخ احمد جام

Recognition of the Persian Garden Plan in Sheikh Ahmad-e Jam Complex

باغ، بخش مهمي از زندگي و معماري ايرانيان بوده و در ساختار معماري و موجوديت آنها سهم شگرفي داشته است. باغ ايراني، از زمان سومريان، معبد، قصر و آتشكده را احاطه مي‌كرده است. براي ايرانيان هم آب و هم درخت قابل تكريم بوده‌اند، به همين دليل درختان در كنار جوي‌هاي روان كاشته مي‌شدند. تكريم آب و درخت باغ ايراني را مي‌سازد. باغ ايراني نه تنها جاي امن و آرام؛ كه در عين حال مكاني است براي تفكر يا مذاكرات فلسفي. باغ ايراني فضايي مقدس است و لذا در فضاهايي كه بايد مورد تقديس و تكريم قرار بگيرند از الگوي باغ ايراني استفاده مي‌شده است. باغ‌مزارها گونه‌اي از باغ‌هاي ايراني هستند كه در آنها، پيرامون يك مزار يا آرامگاه يا يك بناي يادمان، با الگوي باغ ايراني آراسته شده است. در ايران و بسياري از كشورهايي كه فرهنگ ايراني دارند، نمونه هاي بسياري از اين‌گونه باغ‌ها وجود دارد. آرامگاه شيخ احمد واقع در شهرستان تربت جام در ميان باغي واقع شده است كه با قدمتي نزديك به 800 سال، آرامگاه مدفن عارف نامي خراسان شيخ‌الاسلام احمد جامي است. بازشناسي درختان و مسيرهاي موجود در اطراف اين آرامگاه، حاكي از وجود پلان باغ ايراني در اين مكان است.