اثربخشي كيفيت زندگي درمانگري بر مهارت‌هاي ارتباطي، اعتياد به فضاي مجازي، رضايت زناشويي و خودنظم جويي هيجاني در زوجين

The effectiveness of quality of life therapy on communication skills, addiction to cyberspace, marital satisfaction, and emotional self-regulation in couples

زمينه: شواهد نشان مي‌دهند كه روابط زياد و بدون مرز در شبكه‌هاي مجازي به اعتماد ميان زوج‌ها آسيب جدّي وارد مي‌كند و اختلافات زناشويي، جدايي و حتي طلاق را موجب مي‌شود. آيا مي ­توان با كيفيت زندگي درمانگري بر مهارت­ هاي ارتباطي و اعتياد اينترنتي به افزايش كيفيت زندگي زوجين كمك كرد؟ هدف: هدف از اين پژوهش بررسي اثربخشي كيفيت زندگي درمانگري بر مهارت‌هاي ارتباطي، اعتياد به فضاي مجازي، رضايت زناشويي و خودنظم ­جويي هيجاني در زوجين بود. روش‌: اين پژوهش نيمه آزمايش با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري دو ماهه با گروه گواه بود. جامعه‌ي آماري تحقيق شامل زوجين مبتلا به اعتياد به اينترنت و داراي مشكلات ارتباطي در شهر اصفهان بود. از ميان آنها،20 زوج به شيوه نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و به صورت تصادفي در گروه‌هاي آزمايش (10 نفر) و گواه (10 نفر) جايگزين شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه‌ اعتياد به اينترنت (يانگ، 1991)، پرسشنامه‌ خودنظم ­جويي هيجاني (هافمن و كشدان، 2010)، پرسشنامه‌ مهارت‌هاي ارتباطي (كوئين‌دام، 2004)، و پرسشنامه رضايت زناشويي (اولسون، 2006) بودند. كيفيت زندگي درمانگري (فريش، 2006) هفته­اي يك بار در 8 جلسه 90 دقيقه ­اي روي گروه آزمايش اجرا شد. داده ها با استفاده از تحليل وايانس با اندازه‌گيري مكرر تحزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه كيفيت زندگي درمانگري بر اعتياد به فضاي مجازي (0/001>p، 83/89=F) ، مهارت‌هاي ارتباطي (0/001>p، 282/65=F)، خودنظم­ جويي هيجاني (0/001>p، 162/66=F)، و رضايت زناشويي (0/001>p، 70/78=F) تاثير معناداري داشت. اين نتايج در دوره پيگيري نيز تداوم يافت. نتيجه‌گيري: در مجموع مشخص شد كه كيفيت زندگي درمانگري زوجين ممكن است به عنوان روشي جديد و مؤثر در بهبود اعتياد به فضاي مجازي، خودنظم­ جويي هيجاني، مهارت‌هاي ارتباطي، و رضايت زناشويي زوجين مورد استفاده قرار گيرد.

Background: Evidence suggests that excessive and borderless relationships in virtual networks seriously damage trust between couples and cause marital strife, separation, and even divorce. But could quality of life therapy on Communication skills and addiction to cyberspace be effective? Aims: The present study aimed to evaluate the effectiveness of quality of life therapy on communication skills, addiction to cyberspace, marital satisfaction, and emotional self-regulation in couples. Method: The present research was a quasi-experimental study with a pretest-posttest, two-month followup design with control group. The research statistical population consisted of couples with Internet addiction and communication problems in the city of Isfahan. Among them, 20 couples were selected through purposive sampling and placed randomely into the experimental (10 subjects) and control (10 subjects) groups. The research instruments included the Internet addiction questionnire (Young, 1991), the emotional self-regulation questionnaire (Hofmann and Kashdan, 2010), the communication skills questionnaire (Queen Damm, 2004), and the marital satisfaction questionnaire (Olson, 2006). Quality of life therapy (Frisch, 2006) was administered on the experimental group at eight 90-minute sessions once a week. Data were analyzed using repeated measures ANOVA. Results: The results showed that the quality of life therapy had significant effects on addiction to cyberspace (F=83/89, p<0/001), communication skills (F=282/65, p<0/001), emotional self-regulation (F=162/66, p<0/001), and marital satisfaction (F=70/78, p<0/001). These results continued during the follow-up period too. Conclusions: Generally, it was found that couples’ quality of life therapy may be used as a new and effective method to improve addiction to cyberspace, emotional self-regulation, communication skills, and marital satisfaction of couples.