عنوان مقاله :
مفهوم حق به شهر و ارتباط آن با طراحي شهري شهروندمدار؛ تطبيق هنجارهاي جامعِ بيان‌گر شهروندمداري، با شاخصه‌هاي كيفي طراحي شهري
عنوان به زبان ديگر :
The Concept of the Right to The City and Its Relation to Citizen-Friendly Urban Design Matching The Comprehensive Norms of Citizenship With The Qualitative Indicators of Urban Design
پديد آورندگان :
حيدري، فردين دانشگاه بين المللي امام خميني(ره)، قزوين , زارعي، مجيد دانشگاه بين‌المللي امام خميني (ره) - گروه شهرسازي، قزوين
كليدواژه :
حق به شهر , شهروندمداري , طراحي شهري , شهروندمدار , شاخصه‌هاي كيفي , عدالت شهري
چكيده فارسي :
براساس ماهيت ميان‌رشته‌اي طراحي شهري و بحث‌‌هاي نوين مربوط به آن، امروزه، لزوم توجه به مسائلي همچون مطالبۀ حق به شهر، شهروندمداري و عدالت شهري بيش‌ازپيش مطرح شده است. حق به شهر، مسئله‌اي با ماهيت اجتماعي، سياسي و حقوقي است كه با تعريف مجدد مفهوم حق شهروندي، مجموعۀ حقوقي را براي شهروندمدارتر كردن بستر زندگي شهري، به‌صورت شفاف و عادلانه مطالبه مي‌كند. در اين ميان نقش فرآيند طراحي شهري در شكل‌دهي به محيط زندگي شهروندان، حائز اهميت است و بنابراين با تأكيد بر ماهيت ميان‌رشته‌اي آن، مفهوم حق به شهر مي‌تواند در سكونتگاه‌هاي شهري محقق شود. در راستاي همين مسئله، اين مقاله سعي دارد تا با اتخاذ پيش‌زمينه‌اي انسان‌مدارانه و با كنكاش در مفهوم حق به شهر، ارتباطي معنادار بين نظريه و عمل در طراحي شهري فراهم كند تا از نقش پررنگ مفاهيم اجتماعي، در كنار كيفيت‌هاي محيطي، براي توسعۀ كيفيت فضاهاي شهري عمومي استفاده شود. بدين سبب، ابتدا با استفاده از مطالعات كتابخانه‌اي مربوط به حوزه‌هاي حق به شهر و عدالت شهري، هنجارهاي جامع شهروندمداري استخراج شده است. سپس به‌واسطۀ روش‌هاي مقايسه‌اي، تحليل محتوا، توصيفي-تحليلي و تطبيق هنجارهاي جامع شهروندمداري با شاخصه‌هاي كيفي مطرح‌شده توسط متخصصين طراحي شهري، سعي شده است تا يك چارچوب نظري متشكل از شاخصه‌هاي كيفي مؤثر در بروز طراحي شهري شهروندمدار، در دو حوزۀ فرآيند و توليد محصول طراحي شهري فراهم شود.
چكيده لاتين :
The necessity has been arisen nowadays to frame the concepts of the right to the city, citizenship, and urban justice in a more specific manner due to the interdisciplinary essence of urban design profession as well as the modern debates related to it. The right to the city is an issue of social, political and legal nature, which claims a legal framework that fairly and transparently makes the living environment more citizen-friendly by redefining the concept of citizenship right. In this regard, urban design processes perform an underlying role in creating the living environment of the citizens, and thus, the right to the city can be realized in urban settlements, again emphasizing the interdisciplinary essence. Hence, this article tries to provide a meaningful link between the theory and the practice of urban design by adopting humanistic backgrounds as well as exploring into the right to the city, in order to be able to develop the quality of public urban spaces by utilizing the significant role of social concepts along with environmental qualities. In doing so, comprehensive social norms have been listed using the collection of materials on the notion of the right to the city in addition to urban justice based on library research. Finally, an effort has been made to provide a theoretical framework including qualitative indicators; the indicators which are effective in the emergence of citizen-friendly urban design in two areas of urban design process and production through comprehensively utilizing comparative methods, content analysis, analytical description, as well as matching the comprehensive citizenship norms with qualitative characteristics proposed by the experts.
