آسيب‌شناسي كاركرد گزاره‌هاي مرتبط با فعاليت و كار در ادبيات عاميانه با تمركز بر امثال و حكم، بر بنيادِ ديدگاه آلفرد آدلر

كيفيت و ميزانِ فعاليت و كار در توسعه‌ي اجتماعي يك جامعه نقش بسزايي دارد و تمايلِ افرادِ يك جامعه به فعاليت، بستگي به ويژگي‌هاي روان‌شناختي‌اي دارد كه بستر فرهنگي جامعه و خانواده در سبك زندگي آنان گنجانده‌است. فعاليت يكي از مؤلفه‌هاي بنيادين در ديدگاه روانشناختي آلفرد آدلر است كه به همراهِ علاقه‌ي اجتماعي به عنوان معيار سلامت رواني شناخته مي‌شود؛ ارزيابي اين مؤلفه در ضرب‌المثل‌هاي فارسي امثال و حكم، مي‌تواند بستري مناسبي براي دركِ كاركرد گزاره‌هاي مرتبط با فعاليت و كار در ادبيات عاميانه باشد‌. ضرب‌المثل‌ها از سويي نمود حالات رواني و تمايلات گويشوارن يك زبان هستند و از ديگر سو مي‌توانند تأثيراتي ژرف بر سبك زندگي افراد يك جامعه بگذارند و كيفيت مؤلفه‌ي «فعاليت» را تحت تأثير خود قرار دهند. با پيش چشم داشتن ديدگاه‌هاي روان‌شناختي آدلر و آسيب‌شناسي ضرب‌المثل‌هاي فارسي امثال و حكم دهخدا با روش تحليل محتواي تلخيصي، مي‌توان به دركي ژرف از آسيب‌ها و منافع اين بخش از فرهنگ و ادب عاميانه‌ي ايران براي مؤلفه‌ي «فعاليت» اجتماعي دست يافت. نتيجه‌ي اين بررسي نشان از آن دارد كه بسامد گزاره‌هاي تأثيرگذارِ مثبت در ضرب‌المثل‌هاي فارسي بالاتر از ضرب‌المثل‌ها آسيب‌زاست و اين بخش از ادب عاميانه به عنوانِ سرمايه‌اي فرهنگي مي‌تواند در توسعه‌ي اجتماعي به كار گرفته شود.