پيشايندهاي درگيري تحصيلي: آزمون مدلي براساس نظريه انتظار - ارزش

Antecedents of Academic Engagement: Testing a model based on Expectancy- value theory

هدف از پژوهش حاضر بررسي پيشايندهاي درگيري تحصيلي بر اساس نظريه انتظار ارزش ويگفيلداكلز بود. بر اين اساس مدلي طراحي شد كه فرهنگ اجتماعي به‌عنوان متغير برون‌زاد؛ ادراك دانش‌آموز از محيط يادگيري، سبك اسناد، حافظه هيجاني، خودپنداره تحصيلي، انتظار موفقيت، ارزش تكليف به‌عنوان متغيرهاي ميانجي؛ و درگيري تحصيلي به‌عنوان پيامد در نظر گرفته شد. به‌منظور آزمون مدل 710 نفر از دانش‌‌‌آموزان پايه‌هاي دوم و سوم متوسطه دوم رشته تجربي و رياضي شهر قم به روش نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شدند. همه آن‌ها پرسشنامه‌هاي تعامل با معلم، همسالان، والدين، ادراك دانش‌آموز از محيط يادگيري، سبك‌هاي اسناد، خودپنداره تحصيلي، حافظه هيجاني، انتظارارزش و درگيري تحصيلي را تكميل نمودند. روابط دروني متغيرها با مدل معادلات ساختاري و با نرم‌افزار6.1 eqs آزمون شد. يافته‌ها نشان داد فرهنگ اجتماعي بر ادراك دانش‌آموز از محيط يادگيري و سبك اسناد اثر ساختاري مستقيم داشت و به‌واسطه خودپنداره و حافظه هيجاني بر انتظار موفقيت و ارزش تكليف اثر ساختاري مثبت داشت. خودپنداره و حافظه هيجاني نيز به‌واسطه ارزش تكليف بر درگيري تحصيلي اثر ساختاري مثبت داشتند. تنها اثر ساختاري خودپنداره بر درگيري تحصيلي به‌واسطه انتظار موفقيت معنادار نبود. نظريه انتظار ارزش مدل مناسبي براي درگيري تحصيلي دانش‌‌‌آموزان است. نقش و سهم باورهاي انگيزشي و شناختي در تبيين درگيري تحصيلي و ساخت روابط دروني آن‌ها حائز اهميت است.

The present paper seeks to review the antecedents of academic engagement on the basis of Wigfield- Eccles expectancy- value theory. Accordingly, a model was designed in which social culture was considered as exogenous variable, student's perception of learning environment, attribution style, emotional memory, academic self-concept, expectation of success, and task value as moderator variables, and academic engagement as the consequence. To examine the model, a sample including 710 high school students in grade two and three in the courses of experimental sciences and mathematics in Qom high schools were selected through random sampling. All of them completed the questionnaires of student's interaction with teacher, peers, and parents, student's perception of learning environment, attribution styles, academic self-concept, emotional memory, expectancy- value, and academic engagement. The internal relations of variables were examined by structural equations model and EQS6.1 software. The findings show that social culture has a direct structural effect on student's perception of learning environment and attribution style, and a positive structural effect on expectation of success and task value through self-concept and emotional memory. Self-concept and emotional memory has also positive structural effect on academic engagement through task value. Only structural effect of self-concept on academic management through expectation of success is not significant. The expectancy-value theory is a suitable model for students' academic engagement. The role and contribution of motivational beliefs and cognitive processes are of importance in explaining academic engagement and the structure of their internal relations.