رويكردهاي مديريتي بهره‌برداري از مخازن آب چاه نيمه در استان سيستان و بلوچستان با استفاده از تحليل سلسله مراتبي فازي (FAHP)

Managerial Approaches for the Use of Chah-Nimeh Water Reservoirs in Sistan and Baluchestan Province Using Fuzzy Analytical Hierarchy Process FAHP

حل مسائل پيچيده مربوط به منابع آب، نيازمند روش‌هايي است كه رويكردهاي مختلف مديريتي را در يك قالب به‌هم پيوسته گردآوري نمايد. در اين ميان، براي مديريت همه‌جانبه در چنين مسائلي روش هاي تصميم‌گيري چند شاخصه (MCDM)، جايگاه ويژهاي پيدا كرده است. هدف پژوهش حاضر، تعيين اولويتهاي مصارف منابع آب مخازن چاه نيمه در استان سيستان و بلوچستان با رويكردهاي مديريتي اقتصادي، اجتماعي و زيست‌محيطي در سال‌هاي آبي 94-1392 با استفاده از تكنيك‌هاي تحليل سلسله مراتبي فازي (FAHP) ميباشد. براساس نتايج به‌دست آمده درصورتي‌كه تخصيص آب با رويكرد اقتصادي انجام شود، به دليل نقش اساسي بخش‌هاي كشاورزي و محيط زيست در تأمين معاش ساكنين استان سيستان و بلوچستان، كشاورزي و محيط‌زيست به‌ترتيب با وزن‌هاي 0/3 و 0/146 در اولويت‌هاي اول و دوم قرار مي‌گيرند. اگر رويكرد اجتماعي باشد، باز هم بخش كشاورزي در اولويت اول و بخش‌هاي گردشگري و محيط زيست به‌ترتيب در اولويت‌هاي دوم و سوم قرار ميگيرند. در صورتي ‌كه تخصيص آب با رويكرد زيست محيطي انجام شود، بخش محيط‌زيست به دليل اهميت در اين رويكرد، با وزن 0/352، بالاترين اولويت را براي دريافت آب دارد.

Solving complex water resource issues requires methods that collect different managerial approaches in an interconnected format. Meanwhile, for the comprehensive management of such issues, multi-criteria decision- making methods (MCDM) have found a special place. The main objective of the present research is to determine the priorities of the water resource uses of the Chah-Nimeh reservoirs in the Sistan and Baluchestan province with the economic, social, and environmental management approaches in the water year of 2014-15 using fuzzy analytical hierarchy process (FAHP) techniques. According to the results, if water allocation is carried out based on an economic approach, the agricultural and environmental sectors due to their essential role in providing livelihoods for residents of Sistan and Baluchestan province will have a weight of 0.3 and 0.146 and are prioritised as the first and second, respectively. If it is a social approach, then the agricultural sector is the first priority, and the tourism and environmental sectors are in the second and third priorities, respectively. However, if water allocation is carried out with an environmental approach, the environmental sector, due to its importance in this approach, with a weigh of 0.352, has the highest priority to receive water.