اثر آبياري قطره‌اي سطحي و زيرسطحي با آب شور و غيرشور بر تغييرات جريان شيره آوندي، هدايت روزنه‌اي و دماي برگ درختان پسته

Effects of Surface and Subsurface Drip Irrigation Systems with Saline and Non-Saline Water on Sap Flow, Stomata Conductance and Canopy Temperature of Pistachio Trees

به منظور مطالعه اثرات تغيير سامانه هاي آبياري قطره اي سطحي به زيرسطحي بر پاسخ گياهي، يك باغ پسته 10 هكتاري از شهرستان شهريار انتخاب و تيمارهاي آبياري شامل قطره اي سطحي با آب شور (DI)، قطره اي زير سطحي با آب شور (SDI) و قطره اي سطحي با آب غيرشور (A) در آن پياده شد و پاسخ هاي گياهي اندازه گيري شد. نتايج بررسي توزيع شوري نشان داد كه بيشترين تجمع املاح در دواير هم مركز به دور از قطره چكان رخ داده است كه در DI عمق 30 تا 50 و فاصله عرضي 70 تا 100 سانتي متري از درخت، و در SDI لايه سطحي 0 تا 20 و فاصله عرضي 60 تا 80 سانتي متري از درخت نقاط تجمع املاح بوده است. تمام پاسخ هاي گياهي در تيمار آب غيرشور به طور معني داري شرايط مساعدتري را نشان دادند. بر خلاف تيمار A، دماي تاج گياه و اختلاف آن با دماي اتمسفر بين دو سامانه آبياري DI و SDI تغييرات معني داري را نشان نداد. اما در شاخص تنش آب گياه (CWSI) با نرمال سازي دماي تاج گياهي نسبت به اثرات محيطي، اختلاف بين دو سامانه آبياري معني دار گرديد و مقدار آن در SDI كمتر از DI به دست آمد. هدايت روزنه اي نيز در SDI به طور معني داري بيش تر از DI اندازه گيري شد. بر اساس جريان شيره آوندي، با وجودي كه تيمار A به طور معني داري بيشترين جريان را داشت، در طول 24 ساعت اختلاف معني داري بين دو سامانه آبياري DI و SDI مشاهده نگرديد، اما با ميانگين گيري اين شاخص براي طول روز و به خصوص ساعات اوج تنش اختلاف معني دار شد. با توجه به حجم يكسان آب آبياري در دو تيمار DI و SDI، نتيجه گيري مي شود كه سامانه SDI با توزيع مناسب شوري، شرايط بهتري را براي جذب آب توسط گياه فراهم نموده و باعث كاهش تنش رطوبتي به خصوص در ساعات اوج تعرق مي گردد. هرچند استفاده از سامانه آبياري قطره اي زيرسطحي نيازمند مطالعات طولاني مدت مي باشد، اما با توجه به پاسخ هاي گياهي مشاهده شده و همچنين از نقطه نظر توزيع شوري در خاك، استفاده از اين سامانه آبياري براي درختان پسته قابل توصيه است.