ارزيابي و طبقه‌بندي قابليت مكانيزاسيون لايه‌هاي زغال‌سنگ تحت شرايط زمين‌شناسي (مطالعه موردي: حوضه البرز شرقي و طبس)

امروزه به‌ موازات استخراج مواد معدني به‌ويژه زغال‌سنگ، اهدافي همچون دستيابي به بهره‌وري و نرخ توليد بالا، بهبود شرايط كاري و كاهش هزينه‌هاي معدنكاري دنبال مي‌شود. يكي از مناسب‌ترين گزينهها براي رسيدن به اين اهداف، جايگزيني روش‌هاي استخراج سنتي با استخراج تمام‌مكانيزه‌ است. مكانيزه كردن فرآيند استخراج لايههاي زغالي، برخلاف روشهاي سنتي امري زمان‌بر و نيازمند صرف هزينه‌هاي سرمايه‌گذاري بالا ميباشد. لذا توجه به اين امر حساسيت ويژهاي در تمامي مراحل طراحي و اجرا را موجب ميشود. قابليت مكانيزاسيون لايه‌هاي زغالي متأثر از عوامل عمده‌اي نظير شيب، ضخامت، يكنواختي لايه، كيفيت سنگ سقف، كيفيت سنگ كف و دبي آب موجود در سينه‌كار است. در تحقيق حاضر سعي شده است يك سيستم طبقه بندي فازي چند فاكتوره با استفاده از تلفيق رويكرد فازي چند‌معياره و روش FDAHP، جهت ارزيابي و شناسايي قابليت مكانيزاسيون لايههاي زغالي ارائه شود. بدين منظور قابليت مكانيزاسيون 17 كارگاه استخراجي مربوط به لايه‌هاي زغالي در حوضه البرز شرقي و طبس مورد ارزيابي قرار گرفت. مطابق نتايج به‌دست‌آمده از سيستم طبقه‌بندي فازي ارائه‌شده، تنها دو لايه زغالي T پروده طبس، با رده كيفي خوب و لايه زغالي K11 معدن تخت، با رده كيفي متوسط شرايط اجراي استخراج مكانيزه را دارا بوده و ساير لايه‌ها رده كيفي مناسبي براي مكانيزاسيون به‌دست نياوردند. در ادامه نتايج حاصل از بررسي قابليت مكانيزاسيون لايههاي مورد مطالعه با شرايط اجرايي فعلي آنها مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج بررسيها نشان داد كه با قابليت اطمينان بالايي lميتوان به ارزيابي قابليت مكانيزاسيون لايه هاي زغالي با استفاده از سيستم طبقه بندي فازي چند فاكتوره پرداخت.

Nowadays, very important issues are considered by geological and mining engineers in extraction process of minerals. The important goals are: productivity and high production rates, improve working conditions and lower operating costs. The most suitable option to achieve these goals is to replace the traditional extraction methods with full-mechanized methods. The mechanization of the extraction operations is time consuming process and it requires high investment costs. So, cause special sensitivity in all design and implementation phases. Therefore, it is important to design, investigate and identify the capability of mechanization of coal layers in the first stage. For this purpose, the engineering capabilities of the coal layers of different mines should be analyzed that is important and necessary to achieve the above goals. Therefore, criteria affecting the mechanization of coal layers were identified. Then, 17 Stopes were studied that located in the Eastern Alborz Basin and Tabas mine. The combined used method to evaluate mechanization capability is combination method of Fuzzy set theory and FDAHP. The results of the fuzzy classification system presented in current study show that the T layer of Tabas has a good quality, the K11 layer of the Takht mine is located in the middle class and other layers have not qualify for mechanization properly. In the following, the results of this study were validated with current mining conditions. The results of the study showed that the multifactorial fuzzy classification system can reliably use to classify the mechanization of coal layers based on geological conditions.