پديد آورندگان :
مجيدپور خوئي، محمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات، تهران، ايران , محبي، علي دانشگاه علوم انتظامي امين - گروه علوم تربيتي، تهران، ايران , ايماني نائيني، محسن دانشگاه تربيت مدرس - گروه علوم تربيتي، تهران، ايران
چكيده فارسي :
از نيازهاي اساسي انسان براي شناخت و قرارگيري در مسير صحيح تربيت و پذيرش مسئوليت در زندگي، آشنايي با هدف است. زيرا بدون شناخت هدف امكان انحراف از مسير صحيح تربيت وجود دارد. ازهمين‌رو، اولين شرط هماهنگي فعاليتهاي تربيتي، داشتن هدف است كه ميبايد برنامه ها و فعاليت هاي مربوط را هدايت كند. لذا ضروري است كه برنامه ريزان تعليم‌وتربيت، هدف از تربيت متربيان را مشخص نمايند. زيرا اهداف تربيت در هر مكتبي، كمال مطلوب آدمي است و تمام فعاليتهاي او متأثر از آنهاست. پژوهش حاضر به‌منظور تدوين اهداف تربيت اسلامي نوجوانان باتأكيدبر رويكرد مسئوليت پذيري انجام شده است كه ازنظر هدف، كاربردي و ازنظر روش، تحليل محتواي كيفي است. جامعه آماري قرآن و روايات (شامل كتابهاي منبع در زمينه حديث و روايت) است. در اين پژوهش ابتدا داده هاي موردنياز از بررسي متون اسلامي استخراج شد. سپس تحليل داده ها در سه مرحله ي كدگذاري باز، محوري و انتخابي انجام گرفته و در مراحل بعد مقوله بندي، يكپارچه سازي و پالايش انجام شده و مقوله مركزي به نام «اهداف تربيت اسلامي نوجوانان با رويكرد مسئوليت پذيري» حاصل شد. يافته هاي تحقيق حاكي از آن بود كه مهم‌ترين اهداف تربيت اسلامي با رويكرد مسئوليت پذيري عبارتند از: اهداف اعتقادي شامل: پرستش و عبادت خداي يگانه (اداي فرايض، تقوا، سپاس‌گزاري)؛ اهداف اقتصادي شامل: روحيه كار و معاش، انفاق؛ اهداف فرهنگي شامل: خودباوري، مشاركت و همكاري در فعاليت هاي گروهي، پاسداري از قداست و روابط خانواده، تعاون، روحيه امر‌به‌معروف و نهي‌ازمنكر به‌عنوان وظيفه‌اي همگاني، تقويت روحيه نظم و انضباط؛ اهداف علمي آموزشي شامل: تقويت روحيه تعقل، تحقيق و تفكر، پرورش روحيه تعليم وتعلم مستمر، پرورش روحيه مشاركت و همكاري در فعاليتهاي گروهي و پرورش روحيه كتابخواني و مطالعه.
چكيده لاتين :
Recognition of one’s objectives is a basic need of human beings for knowing the right path and taking the right way to get trained and feel responsibility. This is because there is always the possibility to get away from the right way without knowing the objectives. Therefore, the first provision for coordinating educational activities is to have an aim to guide the related programs and activities. It is therefore essential that program designer specify the aims of training. The main purpose of training in all schools is the perfection of man, and all his activities are influenced by it. This study is aimed at formulating the goals of Islamic education for adolescents with emphasis on the responsibility approach. It is an applied research in terms of purpose, which follows qualitative content analysis. The statistical population contains the Holy Qur'an and the related saying (including source books on hadith and narration). In the first phase, the required data were derived from reviewing Islamic literature. The data were then analyzed in three stages of open, axial and selective coding, followed by categorization, integration, and refinement. The main category was determined as the objectives of Islamic training focusing on taking responsibility. The findings indicated that the most essential goals of Islamic education focusing on taking responsibility are: religious beliefs including worship and serving Unique God (performing rituals, piety, gratitude), economic goals including work and living morals, cultural goals including self-reliance, participation in group activities, safeguarding purity and family relationships, co-operation, encouraging of good deeds and prohibiting evil deeds as his public duties, fostering discipline, scientific, and instructive aims including enhancing rationality, investigation and thinking, nurturing the spirit of continuous education, nurturing a spirit of participation and collaboration in group activities, and fostering a spirit of reading and studying.
