چكيده فارسي :
مؤلفه‌هاي ديداري از جمله عناصر مهم و كارآمد در تهيه و تدوين كتاب‌هاي آموزشي به طور عام، و كتاب‌هاي آموزش زبان انگليسي به طور خاص هستند و در دهه هاي اخير از حيث نوع و نقش، با ارائة نظريه‌ها و الگوهاي متنوع همراه بوده‌اند. اين دسته از مؤلفه‌ها در قالب دو گروه: الف. تصوير (عكس، طراحي، نقاشي، و پويانمايي) و ب. سامانده‌هاي ترسيمي طبقه‌بندي مي‌شوند. در اين مقاله ابتدا اين دسته از مؤلفه‌ها در قالب چند ديدگاه معرفي مي‌شوند و سپس با توجه به اهميت كتاب‌هاي زبان تخصصيِ سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني (سمت)، به عنوان مهم‌ترين منابع كتاب‌هاي زبان تخصصي در جامعة دانشگاهي ايران، از حيث كمّي و كيفي و متناسب با نقش و كاركردشان به شكل توصيفي- تحليلي در سه دوره (نسل) كتاب‌هاي زبان تخصصي بررسي مي‌شوند. نتايج يافته‌ها نشان مي‌دهد اين مؤلفه‌هاي ديداري مشخصاً در نسل جديد كتاب‌هاي زبان تخصصي تا حدودي نمود يافته و در نسل دوم و به‌ويژه در نسل اول ناديده گرفته شده است. درخصوص نسل سوم نيز شاهد قوت و البته ضعف از حيث ميزان و نوع مؤلفه‌هاي ديداريِ به‌كاررفته هستيم كه متناسب با موضوع كتاب‌ها، اين قوت و ضعف‌ها متفاوت است. پس از بررسي اين موارد، پيشنهادهايي كاربردي براي تقويت اين بُعد ارائه شده است.
چكيده لاتين :
One of the most important elements in the preparation and compilation of educational books in general and English language teaching (ELT) textbooks in particular, is Visual element. In recent decades, various instructional theories and models have dealt with such elements in terms of type and role. Due to their importance, they are categorized into two main groups: (a) pictures (image, drawing, painting, animation), and (b) graphic organizers. In this paper, first they are presented through several perspectives. Then, considering the importance of English for specific purposes (ESP) textbooks published by SAMT in the academic community of Iran, through a descriptive and analytic approach, the authors tried to analyze this component quantitatively and qualitatively and in proportion to its role and function in three periods of ESP textbooks development. The results indicate that this component has been specially developed in the new generation of specialized books and has been largely overlooked in the second generation and especially in the first generation. In the third generation, we also see strong points and, of course, weaknesses in terms of the amount and type of visual elements, which are different based on various disciplines of textbooks. Therefore, while investigating and analyzing these cases, some suggestions have been made to strengthen this component.
