بررسي كارايي انرژي در واحد‌هاي پرورش ماهي شهرستان شيروان

The effect of water pricing policy on groundwater level in the Neyshabur basin

استفاده بهينه از پتانسيل­ هاي منابع آبي كشور براي توليد آبزيان و ايجاد اشتغال از اهميت بالايي برخوردار است. هدف اين مطالعه تعيين مصرف انرژي در واحد­هاي پرورش ماهي و هم‌چنين، تحليل كيفي جريان انرژي و بررسي كارايي انرژي با رهيافت تحليل پوششي داده­ ها، در استان خراسان شمالي است. داده‌ها از راه پرسش‌نامه براي 13 واحد پرورش ماهي در سال 1396 گرد­آوري شده است. بدين منظور، سه شاخص كارايي انرژي، بهره­ وري انرژي و بازده خالص انرژي جهت تعيين مصرف بهينه انرژي در واحد­هاي پرورش ماهي، محاسبه شد. نتايج نشان دادند كه هر چند ارقام كارايي انرژي در اغلب واحد­ها بالاست، اما با اين حال، ميان آن­ها تفاوت بسياري از نظر كارايي انرژي، بهره ­وري انرژي و بازده خالص انرژي مشاهده مي­شود. ميانگين كارايي مصرف انرژي براي واحد­هاي پرورش ماهي 83 درصد بدست آمد. لذ، واحد­هاي پرورش ماهي بايستي با افزايش عملكرد و كاهش مصرف انرژي در نهاده ­ها اين شكاف را كاهش داده و خود را به مرز كاراي مصرف انرژي نزديك كنند. بهره­ وري انرژي واحد­هاي توليدي به جز در دو مورد، كم‌تر از 70 درصد است كه بيان­گر عدم رشد بهره­ وري كل انرژي توليد در آن واحدها مي­ باشد. هم‌چنين، در ميان نهاده­ هاي توليدي، غذا و سوخت با 53 و 37 درصد بزرگ­ترين سهم را در مصرف انرژي نشان داد. بنابراين، براي افزايش كارايي مصرف انرژي و بهبود منافع اقتصادي در واحد­هاي پرورش ماهي، توصيه مي ­شود كه استفاده از منابع انرژي به صورت كارآمد تر صورت گيرد و با انتخاب صحيح نوع، مقدار، روش و زمان مصرف نهاده ­ها و بهينه­ سازي آن­ها، كارايي انرژي در واحدهاي پروش ماهي را براي نهاده ­هايي مانند غذاي ماهي و سوخت بهبود بخشيد. در اين راستا، زمينه مناسب براي آشنايي واحد­هاي پرورش ماهي در راستاي جلوگيري از مصرف بيش از حد نهاده­ ها و افزايش كارايي انرژي ايجاد شود تا در هر منطقه با توجه به شرايط آب و هوايي سيستم­ هاي مناسب را انتخاب و بر مبناي آن آگاهي­ هاي لازم انجام گيرد.

Groundwater pricing is one of the most important agricultural water demand management policies that in addition to the optimal use of agricultural water, it can be an incentive to save and protect water resources. In this study, in order to investigate the equilibrium and stability of groundwater table in the basin of Neyshabur, the Math Positive Compound Model (PMP) and the System Dynamics (SD) method were designed in four sub-basins. an‎d the effect of water price changes (increase of 20 and 40%) on Cropping Pattern, profit, irrigation water using of farmers and substitution of groundwater balance were investigated. The required data were collected by completing 200 questionnaires and Regional Water Organization of Khorasan Razavi. The results showed that increasing the price of irrigation water has a significant effect on changing the Cropping pattern, reducing profit, reducing irrigation water using and, consequently, improving the level of groundwater level.