پديد آورندگان :
اسمعيلي فضل‌اله دانشگاه پيام نور ايران - گروه جغرافياي , حميدي اكبر دانشگاه تهران , خيري توران دانشگاه تهران , عليزاده زنوزي شاهين دانشگاه تبريز
كليدواژه :
تغيير كاربري اراضي , توسعۀ فيزيكي , زنجيره‌اي ماركوف , تصاوير ماهواره‌اي , شهر مرند
چكيده فارسي :
در دهه‌هاي اخير شهرهاي ايران مانند بسياري از شهرهاي جهان سوم دچار تحولات چشمگيري شده‌اند، به‌طوري كه روند رشد شهرنشيني در پي تحولات اقتصادي، اجتماعي، موجب رشد لجام‌گسيخته و بي‌قوارۀ شهرهاي با نقش ملي و ناحيه‌ا‌ي شده كه در اغلب شهرهاي كشور ناشي از فقدان سياست‌هاي نامناسب ساخت‌وساز و بي‌برنامگي در بهره‌برداري از زمين شهري است؛ ازاين‌رو ارزيابي روند گسترش فيزيكي شهر و آگاهي از الگوهاي تغييرات كاربري اراضي و به‌كارگيري نتايج آن، در برنامه‌ريزي‌هاي آيندۀ شهر ضروري است. در پژوهش حاضر به بررسي تغييرات كاربري اراضي و روند گسترش فيزيكي پيرامون شهر مرند در طي سال‌هاي 1378-1395 و سپس به پيش‌بيني اين تغييرات تا سال 1405 با استفاده از مدل زنجيره‌اي ماركوف پرداخته شد و براي اين منظور از تصاوير ماهواره‌اي لندست tm، سال‌هاي 1378، 1384، 1390 و 1395 مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفته است. تعيين نقشۀ كاربري بعد از انجام تصحيحات بر روي تصاوير ماهواره‌اي، تعيين نمونه‌هاي آموزشي و ارزيابي دقت طبقه‌بندي صورت گرفت. نتايج نشان مي‌دهد كه در طي اين دوره، طبقۀ اراضي ساخته‌شده افزايش قابل‌توجهي داشته است؛ به‌طوري كه حدود 36 درصد از تغييرات را دربر داشته و در روند افزايش اراضي ساخته‌شده، طبقات اراضي باير و باغات به‌ترتيب بيشترين نقش را داشته است و اين تغييرات عمدتاً ناشي از افزايش ميزان مهاجرت از سكونتگاه‌هاي پيرامون شهر مرند به اين شهر است.
چكيده لاتين :
In recent decades, cities of Iran have undergone remarkable changes, as in many third world cities, so that growth of urbanization following economic and social changes has led to the unrestrained growth of cities and towns with national and regional role, which in most cities of the country, despite of inappropriate policies of construction and utilization of urban land. Therefore, evaluating its results is essential in future planning of cities. In current study, land use changes and physical expansion around Marand city during the years 1999 to 2016, and then predicted these changes by 2026 with using of Markov chain model. For this purpose, satellite images of Landsat TM, 1999, 2005, 2011 and 2016 have been analyzed. The results show that during this time, built-up land has increased significantly, with about 36% of the changes, and in process of land increasing, land classes of unused land and gardens respectively have played huge function and these are changes chiefly due to an increase in the number of immigrants from settlements around the city of Marand to this city. Moreover, after 10 years, the greatest changes will be made in unused land (26.75%), which will become more to land built, then garden lands (19.52%) will be the largest change toward land built. Indeed, according to results, built up lands have the highest stability and in comparison, unused and garden lands will have low sustainability.
