تحليل فضايي دسترسي به پارك و فضاي سبز در خميني‌شهر

تأثيرات فيزيكي و طبيعي فضاي سبز در سيستم شهري و بازدهي‌‌هاي مختلف اكولوژيكي، اجتماعي و اقتصادي آن در ساختار جوامع شهري تا حدي است كه به‌عنوان يكي از شاخص‌‌هاي توسعۀ پايدار از آن ياد مي‌‌شود. پراكندگي فضايي نامناسب و مكان‌يابي نادرست پارك‌‌ها و فضاي سبز بيش از كمبود فضاي سبز از نظر سطح و سرانه، منجربه عدم‌دسترسي مناسب به پارك‌‌ها در اغلب شهرهاي ايران شده‌است؛ ازاين‌رو اين پژوهش بر آن است تا ميزان دسترسي مردم و بهره‌‌برداري مطلوب از پارك‌‌ها و فضاي سبز را به‌صورت مطالعۀ موردي در شهر خميني‌‌شهر مورد ارزيابي و تحليل قرار دهد. داده‌‌هاي موردِاستفاده در اين پژوهش شامل: مشاهدۀ ميداني، گزارش و نقشه‌‌هاي موجود كاربري اراضي شهري و مطالعات كتابخانه‌‌اي و اسنادي بوده‌است. براي ارزيابي از تكنيك‌‌هاي تحليل و توابع شعاع دسترسي، تحليل زمان دسترسي و براي تحليل فضايي از تكنيك‌‌هاي جهت حركت به‌سمت پارك و نيز دسترسي در مقياس‌‌هاي مختلف در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) استفاده شده‌است. نتايج اين تحقيق نشان داد كه براساس تحليل شعاع دسترسي، بيش از نيمي از جمعيت شهر خميني‌‌شهر دسترسي به پارك در هيچ سطحي از محله‌‌اي، همسايگي، ناحيه‌‌اي و شهري ندارند. براساس زمان دسترسي مناسب به پارك كه بايد در شعاع دسترسي مناسب 400 تا 600 متر كه معادل 10 دقيقه پياده‌‌روي باشد، در خميني‌‌شهر بسياري از پهنه‌‌ها و بلوك‌‌ها و محله‌‌هاي شهر بايد زماني بيشتر از يك ساعت را پياده طي كنند تا به نزديك‌ترين پارك دسترسي پيدا كنند. همچنين بررسي جهت حركت و ميزان جاذبۀ پارك‌ها نشان مي‌‌دهد كه بخش قابلِ‌توجهي از مردم علي‌‌رغم صرف زمان بيشتر در پارك‌‌هاي حوزۀ جنوبي شهر جذب مي‌‌شوند. براساس تحليل دسترسي به پارك‌‌هاي با مقياس همسايگي، 80 درصد بافت شهر خميني‌‌شهر، پاركي در مقياس واحد همسايگي ندارد.

no abstract