تأثير دست‌برتري و دشواري تكليف بر پهناي مؤثر هدف و دقت زماني تكليف مبادلۀ سرعت- دقت فيتز

هدف از پژوهش حاضر، بررسي تأثير دست­برتري و دشواري تكليف بر پهناي مؤثر هدف و دقت زماني تكليف مبادلۀ سرعت- دقت فيتز بود. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌هاي نيمه‌تجربي بود. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامۀ دست برتري ادينبورگ، قلم نوري، دستگاه سنجش مبادلۀ سرعت- دقت، لپ‌تاپ، كرنومتر و مترونوم بود. جامعۀ آماري پژوهش را دانش‌آموزان 14 و 15 ساله و نمونه را 20 نفر تشكيل دادند (20=n) كه به روش نمونه‌گيري در دسترس در پژوهش شركت كردند. آزمودني‌ها به دو گروه 10 نفرۀ راست‌دست و چپ‌دست تقسيم شدند. هر آزمودني چهار كوشش 30 ثانيه‌اي تكليف ضربه‌زني دوطرفه به اهداف موردنظر را هماهنگ با صداي مترونوم انجام مي‌داد. كوشش‌ها شامل دو تكليف آسان و دشوار بود كه آزمودني هر تكليف را با دست برتر و غيربرتر، هماهنگ با صداي مترونوم كه با ضرباهنگ 300 هزارم ثانيه تنظيم شده بود، انجام داد. براي تحليل آماري داده‌ها از تحليل واريانس با اندازه‌گيري‌هاي تكراري در سطح معنا‌داري 05/0 استفاده شد. نتايج نشان داد كه دست­برتري و دشواري تكليف بر پهناي مؤثر هدف تأثير معناداري ندارد (973/0p= و 611/0p=). همچنين دست­برتري بر ميانگين وقفۀ زماني نيز تأثير نداشت (135/0p= و 785/0p=)، ولي در اندام غيربرتر ميانگين وقفۀ زماني براي تكليف دشوار بيش از تكليف آسان بود (001/0p=). به‌نظر مي‌رسد شركت‌كنندگان در تكاليف دشوار با كاهش سرعت حركت سعي مي‌كنند ميزان خطاي فضايي را ثابت نگه‌دارند و سرعت را فداي دقت فضايي مي‌كنند. همچنين خطاي زماني (ميانگين وقفه) بيشتر تحت تأثير دشواري تكليف است تا دست­برتري.

The aim of this study was to investigate the effect of handedness and task difficulty on effective target width and temporal accuracy of the Fitts’ speed-accuracy tradeoff task. The present study was semi-experimental and the tools used included Edinburgh handedness questionnaire, light pen, speed-accuracy measurement device, laptop, chronometer, and metronome. The statistical population consisted of students aged between 14 and 15. The sample included 20 students who participated in this study by convenience sampling method. They were divided into two groups: left-hand and right-hand (each group 10 subjects). Each participant performed 4 trials (each trial 30 seconds) of dual target tapping task in rhythm with the metronome sound. The trials consisted of two easy and difficult tasks and each subject performed each task with dominant and not-dominant hands in rhythm with the metronome sound set up at 300 milliseconds. For statistical analysis of data, variance analysis with repeated measures was used at the significance level of 0.05. The results showed that in dominant hand, the handedness and difficulty of the task had no significant effect on the effective width of the target (P=0.973, P=0.611). Also, the handedness did not affect the average time lag (P=0.135, P=0.785), but in non-dominant hand, the average time lag was more for the difficult task than the simple task (P=0.001). In difficult tasks, participants seem to be trying to keep the spatial error rate constant by reducing the speed of the movement and to sacrifice speed for the spatial accuracy. Also, the time error (mean lag) is more influenced by the difficulty of the task than the handedness.