پديد آورندگان :
شماعي، علي دانشگاه خوارزمي - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري , آقائي، واحد دانشگاه خوارزمي , موذني، مهدي دانشگاه تبريز , بدلي، احد دانشگاه تبريز
كليدواژه :
تحليل فضايي , نابرابري هاي اجتماعي , دهستان هاي منطقۀ مغان , عدالت فضايي
چكيده فارسي :
هدف اين پژوهش تحليل نابرابري‌هاي اجتماعي، به‌منظور دستيابي به الگوي مناسب توسعه و عدالت اجتماعي در سطح 19 دهستان منطقۀ مغان است. شاخص‌هاي مورد مطالعه شامل 13 شاخص موثر در نابرابري اجتماعي در اين منطقه از ايران است. رويكرد حاكم بر اين پژوهش رويكرد عدالت فضايي است. روش پژوهش، توصيفي تحليلي و مقايسه‌اي با بهره‌گيري از نرم‌افزار Arc GIS و مدل تحليلي Capland (تركيب روش هاي Topsis، Vikor و Saw) است. جامعۀ آماري منطقۀ مغان شامل سه شهرستان پارس‌آباد، بيله سوار و گرمي مغان كه جمعاً 19 دهستان است. روش گردآوري داده‌ها و اطلاعات به دو شيوۀ اسنادي و ميداني است و روش‌هاي تجزيه و تحليل از آنتروپي شانون شاخص-سازي شده، مدل‌هاي تصميم‌گيري چند معياره، نرم‌افزار Excel و از تكنيك ادغامي (POSET) از نوع Capland استفاده شده است. يافته‌ها و نتايج حاصله مشخص مي‌سازد كه نابرابري در بهره‌مندي از منابع و تسهيلات، يكي از مهم‌ترين عوامل نابرابري اجتماعي در اين منطقه است. به‌طوركلي عدم تعادل در شاخص‌هاي اجتماعي در سطح دهستان‌هاي منطقۀ مغان به وضوح قابل مشاهده است. الگوي تفاوت‌هاي فضايي توسعۀ اجتماعي در دهستان‌هاي منطقۀ مغان؛ الگوي مركز پيرامون است. به گونه‌اي كه مركزيت هر كدام از دهستان‌ها برخوردارتر و پيرامون با برخورداري كمتري مواجه است. در بين 19 دهستان منطقه؛ دهستان‌هاي، آني، تازه كند، آجارود شمالي و قشلاق شمالي از لحاظ شاخص‌هاي اجتماعي برخوردار و به‌ترتيب با رتبه‌هاي يك تا چهار و دهستان‌هاي انگوت شرقي، محمودآباد، اصلاندوز، ساوالان، اجارود شرقي، قشلاق غربي، قشلاق جنوبي، اجارود مركزي، پايين برزند، قشلاق شرقي و اجارود غربي در رتبه‌هاي پنجم تا پانزدهم و از لحاظ وضعيت توسعه، نيمه برخوردار و در نهايت دهستان‌هاي گوگ تپه، انگوت غربي، انجيرلو و آزادلو به لحاظ وضعيت توسعه در شرايط محروم جاي دارند.
چكيده لاتين :
The aim of this study was to analyze the spatial differences of social development in the district of the moghan region and spatial patterns of social development in the 19 county areas in order to achieve spatial justice in moghan. These indices include 13 main indexes of social inequality differences in the area. This research approach is the dominant approach of spatial justice. The research method was descriptive- analytical and comparative with using Arc GIS software and capland analytical model (combination of Topsis, Vikor and saw). Population of Moghan region in this study consists of three township Parsabad, Bilesuar and Germy and 19 rural districts. The data and information collection using documentary and survey analysis is based on 2012 data. Index of Shannon entropy method, the multi-criteria decision-making models, Excel software and to achieve the unity of the integrated model (POSET) of capland is used. Findings and results showed that inequalities in using of resources and facilities, one of the most important factors of social inequality in the region. In general imbalance in social indicators in the rural district of the moghan region is clearly visible. Sapatial differences pattern social development in rural districts of the moghan region, pattern surrounding the center. So that center of each rural district is most suitable and around has face with fewer suitable. Among the 19 regional districts, Eni, tazehkand, North Ajarood a and north qeshlaq in terms of social indicators is suitable and grades one to four and the rural region of east Angot, mahmoodabad, Aslanduz, Savalan, east Ajarood, Western Qeshlag, southern Qeshlag, Central Ajarood, paeenBarzand, eastern Qeshlag and Western Ajarood in the fifth to the fifteenth rank and status of development, semisuitable and finally the rural region of Goghtapeh, Western Angot, Anjyrlu and Azadlu to be disadvantaged in terms of their development status.
