تحليل بافت شهري با استفاده از روش ترانسكت نمونه موردي: شهر اروميه

Analysis of the urban fabric using transects Case Study: Urmia city

بررسي بافت شهر، وضعيت و تراكم فضاهاي ساخته‌شده و فضاهاي باز موجود در شهر را مشخص مي‌سازد و در تصميم‌گيري‌هاي نهايي به‌منظور توزيع بهينه خدمات و ارتقاء كيفيت فضاهاي شهري نقش تعيين‌كننده‌اي دارد. اين پژوهش با هدف بررسي بافت شهري اروميه به‌منظور ارزيابي وضعيت فضاي باز عمومي و سبز در مقايسه با فضاهاي ساخته‌شده و توده‌ها انجام‌شده است. جهت تحليل داده‌ها و بررسي كمي وضعيت بافت شهر اروميه از روش Transect كه عمدتاً در تحليل‌هاي اكولوژي منظر استفاده مي‌شود بهره گرفته‌شده است. پژوهش حاضر از نوع توصيفي- تحليلي با هدف كاربردي است. قلمرو پژوهش شهر اروميه مي‌باشد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه در ترانسكت (T1)كه از شمال غرب تا جنوب شرق شهر، فضايي‌هاي ساخته‌شده بين قطعات 60تا 100 متراكم، نقضان فضاهاي سبز به جزء در قطعات 80 تا100 و كمبود فضاهاي باز به جزء در قطعات 34و 63 نمايان است. در ترانسكت (T2) كه از غرب تا شرق شهر، قسمت غربي بالاترين تراكم اراضي ساخته‌شده و قسمت شرقي بالاترين تراكم اراضي كشاورزي و باغات را دارد در بخش مركزي نيز بين قطعات 30تا80 نقضان شبكه معابر وجود دارد. در ترانسكت (T3) كه از جنوب غرب تا شمال شرق شهر، تراكم فضاهاي ساخته‌شده در مركز شهر به 85 درصد افزايش‌يافته، نقضان شبكه معابر، كمبود اراضي كشاورزي و فضاهاي سبز و باز به‌ويژه در بخش مياني ترانسكت­ها 15تا76 نمايان است. در ترانسكت (T4) كه از جنوب تا شمال شهر، تراكم فضاهاي ساخته‌شده در بين قطعات بخش مركزي 40 تا 60 افزايش يافته و كمبود فضاهاي سبز و باز به‌وضوح آشكار است. در يك جمع‌بندي كلي مي‌توان گفت سيماي شهر اروميه متشكل از سه نوع بافت شامل؛ بافت مركز متراكم با حداقل فضاهاي باز و سبز و حداكثر ساخت‌وساز، بافت حاشيه قسمت مركزي كه در آن از تراكم ساخت‌وسازها تا حدودي كاسته شده، و بافت حاشيه‌اي متشكل از اراضي ساخته نشده و باير و باغات و اراضي كشاورزي است. به‌اين‌ترتيب از مركز شهر به سمت طرفين از ميزان سطوح ساخته‌شده كاسته مي­ شود.

The study of the urban texture highlights the density of built space and open spaces in the city and has an important role in the final decisions to optimize service distribution and improve the quality of urban spaces. This study aimed to investigate the urban texture of Urumia for assessing public open space and green spaces compared to built environments and masses. In order to analyze the data and the quantitative texture of Urumia, transect method was used. The study was a cross- functional one focusing on Urumia. The results showed that in the transect T1 from North-West to South- East of the city, the spaces ​​between 60 and 100 parts of density had been made. The lack of green spaces in parts 80 and 100 and the lack of open spaces in all parts except in parts 34 and 63 is visible. In the transect T2, from the West to the East of the city, the western part of the land had ​​the highest density and the eastern part had the highest density of agricultural land and orchards. In the central part, between parts 30 and 80, there is a deficit passage network. In the transect T3 from the south west to the north east of the city, the density of built spaces in the city center has increased to 85 percent, while the shortage of passage network, especially the shortage of agricultural land and green and open spaces is visible in the middle of the transects 15 to 76. In the transect T4 from the south to the north of the city, built-in compression spaces between parts of the central sections have increased from 40 to 60 and the lack of green and open spaces is clearly evident. In conclusion it can be said that Urumia landscape consists of three types of tissues: the central condensed texture of open green spaces with a minimum and maximum spaces; the edges of the tissue center where the density has somewhat reduced the construction of buildings, and the margin consists of barren land, gardens and agricultural land. In this way, the construction level has decreased from the center to the sides of the city.