ملاحظات معماري زمينه گرا در خيابان چهارباغ عباسي اصفهان

نگاه به تركيب­ب ندي ظاهري خيابان­هاي يك شهر اولين برداشت بصري هر فرد از آن شهر است. خيابان چهارباغ عباسي اصفهان محوري باارزش در شهر تاريخي اصفهان است كه با گذشت زمان، به دليل فرسودگي بدنه و بناها و بازسازي و نوسازي­ هاي بدون برنامه در برخي قسمت­ها ، تغييرات اثرگذاري در سيماي كالبدي محور به وجود آمده است. با اين وجود چگونگي همنشيني برخي بناهاي ماندگار باقي مانده از گذشته با كاربري ­هاي متفاوت در حوزه­ هاي خاصي از محور، كه طبق برنامه مشخصي ضمن حفظ استقلال سبكي و نوآوري نسبت به بناهاي مجاور در هم­زيستي مسالمت­ آميز با محيط كالبدي پيرامون خود قرار گرفته­ اند، قابل تامل است. از اين رو اهميت بررسي خيابان چهارباغ عباسي از منظر زمينه ­گرايي از آن است كه مي­توان روند ميزان وحدت بصري را در طي دوره ­هاي مختلف ارزيابي كرد. توجه به زمينه و رعايت ملاحظات زمينه­ گرايي در بين برخي بناهاي به­جا مانده از دوره­ هاي گذشته، سبب ايجاد تداوم بصري در بخشي از خيابان چهارباغ عباسي شده است. در ملاحظات معماري زمينه­ گرا بايد به مبحث عقب­ نشيني از خيابان، فاصله از ساختمان­هاي مجاور، چگونگي تركيب احجام ساختماني، ارتفاع تقريبي، تناسبات و جهت­ گيري نما، شكل و منظر دوردست، حالت در و پنجره، اندازه­ ها و تناسبات در و پنجره، مصالح، رنگ و مقياس بنا و هم­چنين عناصر خاص خردمقياس توجه كرد. تاكنون پژوهشگران اين خيابان را از ديدگاه­ هاي توصيفي، تاريخي و فرهنگي بررسي كرده ­اند ولي به ­صورت مشخص كمتر به اصول زمينه­ گرايي در اين محور پرداخته شده است. هدف از نگارش اين مقاله معرفي ملاحظات معماري زمينه­ گرا و تحليل بناهاي شاخص موجود در خيابان چهارباغ عباسي مطابق فاكتورهاي زمينه گرايي است. اين روند سبب مي­شود تا چگونگي تبعيت بناها از يكديگر و ميزان توجه هر كدام نسبت به زمينه بيان شود. روش پژوهش، توصيفي_تحليلي و روش گردآوري داده­ ها به صورت مشاهده ميداني است. با شناخت معماري زمينه­ گرا و اصول زمينه ­گرايي، به بررسي بدنه چهارباغ از طريق مولفه­ هاي زمينه­ گرايي پرداخته مي­شود و از اين رو روند توجه به ملاحظات زمينه گرايي در طي دوره­ هاي مختلف بررسي خواهد شد.

The view at the apparent composition of the streets of a city is the first visual perception of each person from that city. Chahar-bagh Abbasi Street is a valuable centerpiece in identity of Isfahan as a historical city. Over time, due to the fatigue of structures, erosion and unplanned renovations, some significant changes have been made in the physical form of this axis, and the identity aspects of the Chaharbagh axis have been undermined. By investigating Chahar-bagh Abbasi Street, from the perspective of context, one can determine the degree of visual unity. It will also be possible to put buildings in different applications according to a specific plan, while maintaining the independence of style and innovation in relation to the adjacent monuments, in peaceful coexistence with the physical environment around them. In context-oriented architectural considerations, the focus should be on the issue of retreat from the street, the distance from adjacent buildings, how to combine the construction volumes, the approximate height, proportions and orientation of the facade, the shape and distant landscape, the door and window mode, the materials, the color and the scale of the building as well as particular attention was paid to the elements of mini-scale. So far, researchers have studied this street in descriptive, historical and cultural view, but less focused on the basics of context in this axis. The purpose of this article is to introduce the context of the architecture and to analyze the featured structures of Chahar-bagh Abbasi Street in accordance with the factors of context. The research method is descriptive-analytical and data collection method is done through field observation. By recognizing the context-oriented architecture and studying the principles of context-oriented, Chaharbagh's texture is examined through contextoriented components.