كليدواژه :
رقم زرفام , رقم ساري گل , عملكرد , شوري , محلول پاشي , كلزا
چكيده فارسي :
هدف از پژوهش حاضر، بررسي اثرات محلول‌پاشي سطوح مختلف سيليكات كلسيم بر عملكرد و اجزاء عملكرد دو رقم از گياه كلزا مي‌باشد. بر همين اساس، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزارع تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه تربيت مدرس در سال زراعي 97-1396 اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل 3 سطح تنش شوري (شاهد، شوري 5 و 10 دسي‌زيمنس بر متر) و دو سطح سيليكات كلسيم (شاهد و محلول‌پاشي 8 كيلوگرم در هكتار) بودند. صفات وزن خشك گياه، عملكرد دانه، اجزاي عملكرد دانه، شاخص برداشت، عملكرد روغن و درصد روغن مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان داد محلول‌پاشي سيليكات كلسيم، اثرات مثبتي بر صفات مورد بررسي در هر دو رقم زرفام و ساري‌گل داشت و سبب افزايش عملكرد در گياه كلزا شد. از طرفي، مشاهده شد كه رقم ساري‌گل در مقايسه با رقم زرفام، تعداد خورجين، تعداد دانه در خورجين، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، درصد روغن، عملكرد روغن و شاخص سبزينگي بيشتري داشت ولي رقم زرفام داراي حداكثر وزن خشك گياه بود. به‌علاوه، مشاهده شد كه اعمال تنش شوري در سطوح 5 و 10 دسي‌زيمنس بر متر، اثر منفي بر تمامي صفات مورد بررسي داشت. به‌طور كلي، در پژوهش حاضر، تنش شوري سبب كاهش عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا شد و كاربرد سيليكات كلسيم اثرات منفي ناشي از تنش شوري را در هر دو رقم زرفام و ساري‌گل كاهش داد و رقم ساري‌گل در مقايسه با رقم زرفام در اثر سيليكات كلسيم مقاومت بيشتري نسبت به تنش شوري نشان داد.
چكيده لاتين :
A factorial experiment has been conducted as a randomized complete block design with three replications at the research fields of Faculty of Agriculture of Tarbiat Modares University, during 2017-2018 growing season. The treatments are consisted of three different levels of
salinity stress (control), salinity of 5 and 10 dS.m-1), and two levels of calcium silicate (control and foliar application of 8 kg.ha-1), wherein
salinity stress has been applied from the beginning of flowering and calcium silicate, at flowering time. The paper then evaluates dry weight
of the plant, grain yield, yield components, harvest index, oil yield, oil percentage, and greenness. Foliar application of calcium silicate
shows positive effects on all traits of both Zarfam and Sarigol cultivars, increasing the yield in rapeseed. On the other hand, it can be
observed that Sarigol has had more pods, more seeds per pod, as much as 1000 of grain weight, and greater harvest index, oil percentage, oil
yield, and greenness index than the Zarfam, which has had the maximum plant dry weight. In addition, it is observed that salinity stress at 5
and 10 dS.m-1 have negative effects on all studied traits in the present study. In general, salinity stress reduces the yield and yield components
of rapeseed and the use of calcium silicate reduce the negative effects of salinity stress in both Zarfam and Sarigol cultivars with the latter
showing more resistance to salt stress than the fomer, being used more effectively from calcium silicate.
