تاثير اليسيتورهاي غيرزيستي بر آنتي‌اكسيدان‌ها و صفات فيتوشيميايي ماميران‌كبير (Chelidonium majus) تحت تنش خشكي

The effect of abiotic elicitors on antioxidants and phytochemical traits of celandine (Chelidonium majus) under drought stress

اين تحقيق جهت بررسي تاثير متيل جاسمونات و ساليسيليك اسيد بر ويژگي‌هاي آنتي‌اكسيداني و خصوصيات فيزيولوژيكي- بيوشيميايي گياه دارويي ماميران كبير (Chelidonium majus) تحت شرايط تنش خشكي اجرا شد. بدين منظور آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با چهار تكرار اجرا شد. سه فاكتور مورد مطالعه شامل تنش خشكي در دو سطح (بدون تنش و تنش خشكي به ترتيب با ميزان آبياري 100 و 50 درصد ظرفيت زراعي خاك)، اليسيتور در سه سطح (شاهد؛ صفر، متيل جاسمونات 100 ميكرومولار و ساليسيليك اسيد 2 ميلي‌مولار) و اندام گياهي (ريشه، ساقه و برگ) بودند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس و مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه متيل‌جاسمونات و ساليسيليك‌اسيد فعاليت آنزيم كاتالاز (CAT) را كاهش دادند. هر دو اليسيتور ساليسيليك‌اسيد و متيل‌جاسمونات در فعاليت آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز (SOD) تاثيري نداشتند اما متيل-جاسمونات باعث افزايش فعاليت گاياكول پراكسيداز (GPX) و ساليسيليك اسيد تحت تنش خشكي باعث كاهش فعاليت آسكوربات پراكسيداز (APX) شد. همچنين متيل‌جاسمونات و ساليسيليك‌اسيد باعث كاهش فعاليت APX نسبت به شاهد شدند. متيل‌جاسمونات و ساليسيليك اسيد موجب افزايش كلروفيـل و ميزان كاروتنوئيدها، فلاونوئيد و آنتوسيانين نسبت به تيمار شاهد شدند. ساليسيليك اسيد در افزايش محتواي كلروفيل و كاروتنوئيدها و متيل جاسمونات در افزايش فلاونوئيد و آنتوسيانين نسبت به هم برتر بودند. بنابر نتايج بدست آمده از اين پژوهش، متيل‌جاسمونات و ساليسيليك‌اسيد باعث افزايش توانايي گياه ماميران در پاسخ به تنش خشكي گرديده و علاوه بر اثر محافظتي در برابر اكسيداسيون ناشي از خشكي باعث افزايش رنگيزه‌هاي فتوسنتزي و برخي متابوليت‌هاي گياه شدند.

This experiment was carried out to investigate the effect of methyl jasmonate and salicylic acid on the antioxidant production and physiological-biochemical properties of Chelidonium majus under drought stress condition. For this, an experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with four replications in Imam Khomeini International University during 2016-2017. Three factors included drought stress in two levels (non-stress and drought stress with 100% and 50% field capacity irrigation, respectively), elicitor in three levels (control, 100 μm methyl-jasmonate and 2 mM salicylic acid) and plant organs (root, stem and leaf). Analysis of variance and mean comparisons showed that methyl-jasmonate and salicylic acid reduced the activity of CAT enzyme. Both salicylic acid and methyl-jasmonate did not affect the activity of SOD, but methyl-jasmonate increased the activity of GPX and salicylic acid reduced APX activity under drought stress. Also, methyl-jasmonate and salicylic acid reduced APX activity compared to control treatment. The highest amount of protein content was observed in root and then in leaf. Salicylic acid increased total protein content up to 34% compared to control treatment. Both Methyl-jasmonate and salicylic acid increased chlorophyll chlorophyll, carotenoids, flavonoids and anthocyanin compared to control treatment, but salicylic acid was superior in increasing of chlorophyll and carotenoids whereas methyl-jasmonate was superior in increasing of flavonoids and anthocyanin. In conclusion, methyl-jasmonate and salicylic acid have increased the ability of celandine in response to drought stress, and also, in addition to the protective effect against drought-induced oxidation, they increased photosynthetic pigments and some of metabolites.