كليدواژه :
علمسنجي , دگرسنجي (آلتمتريكس) , استناد , دسترسي آزاد , اشاره
چكيده فارسي :
هدف: اين مقاله در مورد تأثير مدل‌هاي چاپي جايگزين در مقالات است كه ارزيابي خروجي آن را آسان‌تر مي‌كند؛ كه از ديدگاه علمسنجي، آلتمتريكس (دگرسنجي) ناميده مي‌شود. در مطالعه حاضر تحليل ويژگي صد مقاله برتر در سال 2017 در جهان است كه توسط شركت آلتمتريكس معرفي شدند.
روش‌شناسي: با رويكرد كمّي و شاخص‌هاي علمسنجي انجام شده است و با بهره‌گيري از روش‌هاي آمار توصيفي، خصوصيات مقالات را از نظر موضوع، مجراي انتشار، سال انتشار، كشور توليدكننده و وضعيت خوانندگان در بسترهاي مختلف وب اجتماعي بررسي و نيز مقايسه نمره آلتمتريكس و وضعيت استنادي آنها مطالعه شد.
يافته‌ها: يافته‌ها نشان دادند بيش از نيمي (53 درصد) از مقالات مورد توجه، در گروه پزشكي و سلامت قرار گرفتند. سپس بيشترين ميزان مقاله در زيست‌شناسي با 20 مقاله و علوم زمين و محيط‌زيست با 9 مقاله، جامعه‌شناسي با 8 مقاله، 2 مقاله در موضوع تحقيق و توسعه و فيزيك و يك مقاله هم در علوم اطلاعات و رايانه منتشر شده بود. بيشترين تعداد مقالات (16 مقاله) در مجلۀ نيچر به چاپ رسيدند. سپس مجله لنست با 12 مقاله، بريتيش مديكال 6 مقاله، مجلۀ ساينس و جاما 5 مقاله و آنالزآو اينترنال مدسين و كارنت بايولوژي هركدام 4 مقاله را منتشر كردند. همچنين چاپ مقالات در تمامي ماه‌ها يكسان نبوده است. سه كشور آمريكا (46 درصد)، انگلستان (53 درصد) و كانادا (1 درصد) توليدكنندگان مقالات آلتمتريكس برتر سال 2017 بوده‌اند. پژوهش‌ها در رشتۀ تحقيق و توسعه با 90 درصد و جامعه‌شناسي با 80 درصد بيشتر از سايرين توئيت شدند. مقالاتِ علوم اطلاعات و رايانه بيش از ديگر حوزه‌ها (52/41 درصد) در مندلي خوانده شدند.
نتيجه‌گيري: پژوهشگران حوزه‌هاي علمي گوناگون از ابزارهاي متنوعي براي ارائه برون‌دادها و دستاوردهاي پژوهشي خود استفاده كرده و به طرق مختلف پيام علمي خود را به زبان ساده به اطلاع عموم مي‌رسانند
چكيده لاتين :
Purpose:This paper aims to examine the effects of alternative publishing models such as open access practices which make scholarly output assessment easier from a Scientometrics point of view, precisely called Altmetrics.
Methodology: Using bibliometrics and scientometrics, the characteristics of Altmetrics articles were studied regarding subject, the channel of publication, year of publishing, country, and readership in various social media were investigated. The comparison of the Altmetrics score and their citation status were also examined in the current study.
Findings: The study showed that more than half of the articles (53 articles) were in medical and health sciences. Other articles included were from fields of biology (20), Geology and Environmental Sciences (9), Social sciences (8), Research and development and Physics (2), and one in Information and Computer Science. Most articles (16) were published in Nature. Lancet published 12, the British Medical Journal 6, the Science and JAMA Magazine 5 articles respectively. The publication rates of articles were not the same in all months. The United States (46%), the United Kingdom (53%), and Canada (1%) published most of the top articles, respectively.
Conclustion: Researchers in a variety of fields use a variety of tools to provide their research outcomes and deliver their scientific message in plain language to the public in various ways.
