پديد آورندگان :
ناظر، مهسا دانشگاه گيلان، رشت , احتشامي، محمدرضا دانشگاه گيلان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، رشت , صالحي، معصومه سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي، يزد , كافي قاسمي، علي دانشگاه گيلان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، رشت
كليدواژه :
آلفا آميلاز , بنيه بذر , پايه مادري , جوانه‌زني , رسيدگي بذر , قدرت گياهچه
چكيده فارسي :
مقدمه: گوار (Cyamopsis tetragonolob) از تيره پراوانه‌واران، خانواده لگوم و گياهي خودگرده‌افشان، بومي هند و پاكستان است. اين گياه براي رشد در مناطق خشك، كم‌آب و خاك‌هاي شني سازگار مي‌باشد و مي‌تواند خاك‌هاي شور و نسبتاً قليائي را تحمل كند. تعيين بهترين زمان برداشت بذر و هم‌زماني آن با حداكثر كيفيت يكي از موضوعات مهم در حوزه مديريت توليد بذر است. تغييرات كيفيت فيزيولوژيك بذر در دوره نمو تا رسيدگي بذر ايجاد مي‌شود. استفاده از بذرهاي با كيفيت بالا نقش مهمي در عملكرد نهايي محصولات زراعي دارد. هدف از اجراي اين پژوهش تعيين مناسب‌ترين زمان برداشت بذر است، زيرا ميزان رطوبت بذر در زمان برداشت يكي از مهم‌ترين عوامل موثر بر كيفيت بذر مي‌باشد.
مواد و روش‌ها: اين پژوهش در تيرماه سال 1396 در ايستگاه تحقيقات عراقي محله در استان گلستان شهرستان گرگان به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در 4 تكرار اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايش شامل زمان برداشت بذر از پايه مادري در 6 مرحله (با رطوبت‌هاي متفاوت) و مكان‌هاي برداشت (غلاف بالا، وسط و پايين) بود به طوري‌كه با شروع غلاف‌دهي به فاصله هر 7 روز يكبار بذرها از پايه مادري برداشت شدند و صفاتي مانند سرعت جوانه‌زني، درصد جوانه‌زني، قدرت گياهچه، بنيه گياهچه، ميزان رطوبت بذر و ميزان فعاليت آنزيم آلفا آميلاز بذر محاسبه گرديد. در اين تحقيق براي بررسي روند تغييرات درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، شاخص قدرت گياهچه و شاخص بنيه در طول رسيدگي بذر روي گياه گوار از مدل لجستيك استفاده شد.
يافته‌ها: نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه اين فرضيه مبني بر اين كه بذرها در زمان پايان دوره پر شدن بذر به حداكثر كيفيت خود مي‌رسند، صحيح است و مي‌توان بيان كرد كه بذرهاي گوار در رطوبت 30 و 14 درصد، اواخر دوره پر شدن بذر بيشترين كيفيت را دارا بودند. به طور كلي، نتايج حاصل از تحقيق حاضر تاييد مي‌كند كه مراحل نمو و رسيدگي بذر گوار روي پايه مادري، كيفيت آن را تحت تأثير قرار مي‌دهد. در مراحل اوليه رشد (رطوبت 85، 80 و 62 درصد) به دليل نارس بودن و عدم تشكيل ساختارهاي ضروري بذر، مقدار صفات كيفي درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، قدرت گياهچه و شاخص بنيه پايين بود و با تكامل ساختارهاي ضروري و كاهش رطوبت بذر (58، 30 و 14 درصد) مقدار صفات كيفي ذكر شده افزايش يافت.
نتيجه‌گيري: در كل مي‌توان نتيجه گرفت كه بهترين تاريخ برداشت بذرهاي گوار در استان گلستان با بيشترين كيفيت، زمان رسيدن رطوبت بذري به 14 درصد يا 100 روز پس از كاشت است و بهترين مكان براي غلاف گيري با بيشترين كيفيت، غلاف‌هاي تشكيل شده در پائين بوته است.
چكيده لاتين :
Introduction: Guar (Cyamopsis tetragonolob) which belongs to fabaceae and leguminosae families is
self-pollinating and is indigenous to India and Pakistan. This plant is suitable for growth in dry, damp and
sandy soils, and can tolerate saline and relatively alkaline soils. Determining the best time for harvesting
seeds and its timing with maximum quality is one of the important issues in the field of seed production
management. The changes in the physiological quality of seeds occur during development until seed
treatment. The use of high-quality seeds plays an important role in the final yield of crops. The purpose of
this study was to determine the most suitable time for harvesting seeds because seed moisture content at
harvest time is one of the most important factors affecting seed quality.
Materials and Methods: This research was carried out in July 2013 at Iraqi Research Station in Gorgan,
Golestan, Iran in a split-plot design with four replications. The treatments consisted of the time of harvesting
the seeds from the mother's base in six stages (with different moisture content) and harvesting places (upper,
middle, and bottom pods) so that, starting from the podding, every 7 days, the seeds were removed from the
base. The mother was harvested and such traits as germination rate, germination percentage, seedling vigor,
seed moisture content, and alpha-amylase activity were calculated. In this research, a logistic model was used
to study the changes in germination percentage, germination rate, seedling vigor index and straw index
during seed dressing on Guar.
Results: The results of this study showed that the hypothesis that seed reaches its maximum quality at the
end of the period of seed filling is confirmed, suggesting that with a moisture content of 30 and 14% in late
seed filling period, Guar seeds have the highest quality. In general, the results of the present study confirm
that the stages of development and management of Guar seeds on maternal basis have an impact on its
quality. In the early stages of growth (humidity 85, 80 and 62 percent), due to prematurity and lack of
essential seed structures, the qualitative traits of germination percentage, germination rate, seedling vigor,
and strawberry index were low, and with the evolution of essential structures and reduced seed moisture
content (58, 30 and 14%), the quality traits increased.
Conclusions: In general, it can be concluded that the best timing for harvesting Guar seeds with the
highest quality in Golestan province is when seed moisture reaches 14% or 100 days after planting, and the
pods formed at the bottom are the ones with the highest quality.
