پديد آورندگان :
مكوندي، محمدامين دانشگاه شهيد چمران - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، اهواز , مسكر باشي، موسي دانشگاه شهيد چمران - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، اهواز , حسيبي، پيمان دانشگاه شهيد چمران - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، اهواز , حمدي، حسن موسسه تحقيقات و آموزش نيشكر، شركت توسعه نيشكر و صنايع جانبي
كليدواژه :
تكميل سبز شدن , سرعت سبز شدن , سطح برگ , شروع سبز شدن
چكيده فارسي :
تنظيم برنامه‌هاي مديريتي عمليات زراعي در مزارع نيشكر مي‌بايست با شناخت دقيق و كافي از مراحل رشد، نمو و فنولوژي محصول بوده و بر اساس تفاوت‌هاي هر يك از ارقام زراعي، مورد بازنگري قرار گيرد. با توجه به اهميت مرحله سبز شدن بر رشد و استقرار گياهچه‌هاي نيشكر و توليد عملكرد كمي و كيفي مطلوب و نبود اطلاعات كافي در اين خصوص، آزمايشي به منظور بررسي اثر تاريخ كشت بر خصوصيات فنولوژيكي مرحله گياهچه‌اي برخي ارقام تجاري نيشكر در شرايط آب و هوايي جنوب خوزستان در دو سال زراعي 96-1395 و 97-1396 انجام شد.
مواد و روش‌ها: آزمايش بصورت بلوك‌هاي كامل تصادفي و در سه تكرار اجرا شد. ارقام مورد بررسي بر اساس طول دوره رشد (خيلي زودرس، زودرس و ميان‌رس) به ترتيب شامل CP73-21، CP57-614 و CP69-1062 بودند. عمليات كشت نيز در چهار تاريخ 20 مرداد ماه، يكم شهريور ماه، 10 شهريور ماه و 20 شهريور ماه انجام شد. روش كشت بصورت دستي و همپوشاني 3/1 قلمه‌ها انجام شد. با توجه به لزوم ممانعت از تبعات منفي گستردگي و غير يكنواختي محيط آزمايشي و شرايط خاص كشت نيشكر، هر رقم زراعي در يك مزرعه جداگانه كشت شد و پس از نمونه برداري و بررسي صفات مختلف، محاسبات و تجزيه آماري براي هر يك از ارقام بصورت جداگانه انجام گرديد.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كه در مرحله گياهچه‌اي، نيشكر متأثر از شرايط سال و اثر متقابل سال در تاريخ كشت قرار نداشت و تيمارها از اين نظر فاقد اختلاف معني‌دار بودند. اختلاف تيمارهاي تاريخ كاشت در تمام صفات شروع سبز شدن، تكميل سبز شدن و سرعت سبز شدن جوانه‌هاي نيشكر و تعداد برگ، متوسط سطح تك برگ و سطح برگ كل معني‌دار بود. در ميان ارقام نيشكر، سريعترين شروع، تكميل و سرعت سبز شدن را رقم CP73-21 بدست آورد. اين رقم در تمام تاريخ‌هاي كاشت نسبت به ساير ارقام داراي ثبات و يكنواختي رفتار بيشتري بود. درحاليكه رقم CP69-1062 نسبت به ساير ارقام كندتر بود و تنوع رفتاري بيشتري را از نظر سبز شدن جوانه‌ها در تاريخ‌هاي مختلف كشت نشان داد؛ اما رقم CP73-21 از نظر سطح سبز توليد شده نتيجه مناسبي را بدست نياورد درحاليكه رقم CP69-1062 به علت دارا بودن تعداد برگ و متوسط سطح تك برگ بيشتر، توانست بيشترين سطح سبز را توليد كند. همچنين بهترين نتيجه از نظر زمان شروع و تكميل و سرعت رشد جوانه‌هاي سبز شده، در تاريخ‌هاي كشت 20 مرداد ماه و سپس يكم شهريور ماه بدست آمد.
نتيجه‌گيري: طبق نتايج بدست آمده به منظور دستيابي به بهترين سبز شدن جوانه‌هاي نيشكر لازم است كشت عمده مزارع طي بيست روز اول شروع فصل كاشت اتمام يابد و اولويت كشت با رقم CP69-1062 و سپس ارقام CP57-614 و CP73-21 باشد. با توجه به اختلاف ارقام نيشكر، بهره‌گيري از اطلاعات رشد و نموي مرحله گياهچه‌اي اين ارقام مي‌تواند به مديريت علمي‌تر مزارع بر حسب خصوصيات هر رقم و سرانجام توليد عملكرد مطلوب منجر گردد.
چكيده لاتين :
Introduction: Management of agricultural operations in sugarcane fields should be informed by the
accurate knowledge of sugarcane growth stages and phenology and is to be reviewed based on variety
differences. Given the importance of emergence stage on the establishment of seedling and final quality and
quantity of sugarcane yield and given the absence of respective information, a study was conducted to
investigate the effect of different planting dates on the phenological characteristics of the seedling stage of
sugarcane cultivars in the south of Khuzestan Province during 2016-17 and 2017-18.
Materials and Methods: The experiment was carried out as a randomized complete block design with
three replications. In terms of growth period length, Very premature, Premature, and Semi mature cultivars
included CP73-21, CP57-614 and CP69-1062. Planting dates were Aug. 11th, Aug. 23rd, Sep. 1st and Sep 11th.
Planting operation was conducted manually and with 1/3 overlap of grafts. In order to prevent the negative
effects brought about by the dispersion and non-uniformity of the experimental field and the special
conditions of sugarcane cultivation, each cultivar was cultivated in a separate field and after sampling and the
study of different traits, the statistical analysis of each cultivar was performed separately.
Results: The results showed that sugarcane seedling was not affected by annual conditions and the
interaction effect of annual conditions and planting dates. The significant differences of planting dates were
observed at the beginning of emergence, its completion and rate of emergence and the number of leaves
produced and their area. The fastest rate of the beginning and the completion of emergence was obtained in
CP73-21, and on different planting dates, it was more permanent than other cultivars studied, while CP69-
1062 had the slowest and more behavioral diversity of emergence on different planting dates. The cultivar
CP73-21 did not produce good results in terms of leaf area, but the CP69-1062 cultivar was able to produce
the highest level of leaf area due to the extra number of leaves and the mean value of a single leaf area. In
addition, the best results were obtained in all characteristics in August, followed by September.
Conclusions: Based on the results, in order to achieve the best emergence of sugarcane buds, it is
necessary to complete the cultivation of most of the fields within the first twenty days of the beginning of the
planting season and priority should be given to cultivar CP69-1062 and then cultivars CP57-614 and CP73-
21. Due to the differences between sugarcane cultivars, utilizing seedling stage growth data can lead to more
scientific management of the crops in terms of the characteristics of each cultivar, which eventually leads to
desirable yields.
