كليدواژه :
پنبه , ژنوتيپ , شاخص , تحمل به شوري
چكيده فارسي :
بهمنظور ارزيابي و مقايسه از ژنوتيپها و دورگهاي جديد پنبه كه طي آزمايشهاي متعدد مورد گزينش قرار گرفته و از نظر صفات كمي و كيفي ويژگيهاي ممتازي بودند، اين پروژه در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با 3 تكرار در دو منطقه هاشمآباد (بدون تنش) و انبارالوم (تنش شوري) طي دو سال 94-1393 انجام شد. 38 ژنوتيپ به همراه دو رقم تجاري گلستان و سپيد (بهعنوان شاهد) مورد مقايسه قرار گرفتند.صفات اندازهگيري شده شامل: عملكرد (چين اول، چين دوم و عملكرد كل)، اجزاي عملكرد (وزن غوزه، تعداد غوزه، طول و تعداد شاخه هاي زايا)، ارتفاع بوته و زودرسي (نسبت چين اول به عملكرد كل) بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه بين ژنوتيپهاي مورد بررسي در سال‌ها و مكان‌هاي انجام آزمايش از نظر اكثر صفات مورد بررسي تفاوت آماري معنيداري در سطح 5% يا 1% وجود دارد. بيشترين ميزان عملكرد را در شرايط بدون تنش ژنوتيپهاي Er26،Tj82 ، Tj135 و DB24 از خود نشان دادند. اما رتبهبندي تيمارها در شرايط تنش متفاوت بود و ژنوتيپهاي Tj174،Er34 و Tj135 بيشترين عملكرد را در شرايط تنش شوري توليد كردند. ازنظر شاخص تحمل ژنوتيپهاي Er26، Er29 و Tj82 برتر از بقيه ژنوتيپها بودند. اما بر اساس شاخص حساسيت به تنش (SSI)ژنوتيپهاي Er29، Tj185 و Er26 حساس‌تر بودند. در نمودار رسم شده توسط نرمافزار GGE biplot دو مؤلفه تعيين شده در مجموع 94 درصد از تغييرات را توجيه كرد. سرانجام از نظر تحمل شوري ژنوتيپهاي Tj135، Er38 و Tj82 بعنوان برترين و متحملترين ژنوتيپها انتخاب و معرفي شدند.
چكيده لاتين :
In order to evaluate and compare of the new cotton genotypes and hybrids that were selected through numerous experiments in term of qualitative and quantitative traits, this project was conducted as a randomized complete block design with three replications in two areas of Hashemabad (no stress) and Anbaralum (salinity stress) during two years of 2013-2014. Thirty-eight genotypes were compared with two commercial cultivars of Golestan and Sepid (as control) were evaluated. The measured traits were included cotton yield (1st, 2nd and total harvest), yield components (boll weight, boll number, length and number of sympodial branches), plant height and earlinesspercentage). The results of variance analysis showed that there were significant differences between the genotypes in the years and locations of experimental for the majority of studied traits at a level of 5% or 1%. The highest yield under non-stress condition was was related to Er26, Tj82, Tj135 and DB24 genotypes but the ranking of treatments was different under stress conditions so that Tj174, Er34 and Tj135 genotypes had the highest yield under stress conditions, Genotypes of Er26, Er29 and Tj82 were superior to other genotypes in terms of tolerance index but according to stress sensitivity index (SSI), genotypes of Er29, Tj185 and Er26 were more sensitive. In the graph plotted by the GGE biplot software, the two components justified 94% of the variations. Finally, Tj135, Er38 and Tj82 were selected and introduced as the best and most tolerant genotypes for salinity tolerance.
