بررسي‌هاي كانه ‌زايي، سيال‌هاي درگير، زمين‌شيمي و تفسير داده‌هاي زمين‌فيزيكي مقاومت ويژه الكتريكي/قطبش القايي منطقه فريزي، شمال شرقي ايران

Mineralization, fluid inclusion and geochemical studies and interpretation of IP/RS data in Freezi prospect area, northeast Iran

منطقه­­ پي­جويي سرب- روي- مس فريزي در شمال غرب مشهد، در استان خراسان رضوي واقع است. كاني­ سازي به شكل رگه ­اي در سنگ ميزبان اسليت با ميان لايه ­هاي فيليت و ماسه سنگ ­كم ­دگرگون شده ترياس پسين- ژوراسيك پيشين (معادل سازند شمشك) تشكيل شده است. تنها دگرساني سنگ ميزبان سيليسي ­شدن است. كاني­ سازي اوليه كوارتز، گالن، كالكوپيريت، پيريت و كاني­ هاي ثانويه هماتيت، گوتيت، ليمونيت، كووليت، مالاكيت و آزوريت است. مقدار سرب در رگه­ ها تا %7/3، روي تا %1/6، مس تا %4 و نقره تا %0/0183 است. اندازه­ گيري­هاي ريز­­دماسنجي در سيال­ هاي درگير دو­فازي (مايع و بخار) نشان مي­دهد كه كوارتز و كانه­ ها از يك سيال با دماي متوسط تا بالا (200 تا 347 درجه سانتيگراد) و شوري نسبتاً بالا (20/2 تا 22/5 درصد وزني) كه احتمالاً آب دگرگوني است، ريشه گرفته است. كاهش دما مهمترين نقش را در كاني­ سازي سرب- روي- مس داشته است. داده­ هاي مقاومت ويژه الكتريكي/ قطبشي القايي (IP/RS) در محل پهنه ­هاي گوسان، رگه­ ها، كنده ­كاري­ هاي قديمي و ناهنجاري­هاي زمين­ شيمي، افزايش بارپذيري را نشان مي­دهد. سه بخش (A, B, C) كاني­سازي در منطقه وجود دارد. بخشB از نظر كاني ­سازي، ناهنجاري زمين­شيمي و بار­پذيري نسبت به Aو C داراي اهميت بيشتري است. بررسي مغزه­ هاي حفاري بر ناهنجاري بالاي شبه مقطع IP/RS در بخش B، وجود ذغال گرافيتي در سنگ ميزبان را تاييد كرد كه منبع ايجاد كننده ناهنجاري است. بر اساس زمين­ شناسي، كاني­سازي و ويژگي سيال ­هاي درگير، نوع كاني­ سازي فريزي رگه ­اي نوع كوه زايي است. خاستگاه فلزات كانه­ ساز در منطقه فريزي احتمالاً همان لايه­ هاي غني از گرافيت بوده و طي فاز كوه زايي ژوراسيك مياني- سيمرين مياني، توسط آب­هاي دگرگوني حمل شده و در فضا­هاي ساختاري مناسب بر­جاي گذاشته شده است.

Freezi Lead- Zinc- Copper prospect area is located in north east Mashhad in Khorassan Razavi Province. Mineralization was formed in the area as vein type in the host rocks of slate with interlayer of phyllite and meta sandstone of Upper Triassic to Early Jurassic age (equivalent to Shemshak Formation). The only alteration in the host rock is silicification. Primary minerals are quartz, galena, chalcopyrite and pyrite, while secondary minerals are hematite, goethite, limonite, malachite and azurite. The amount of Pb is up to %3.7, Zn is up to %1.6, Cu is up to %4 and Ag 183 ppm. Micro thermometry measurements of two Phases (liquid and vapour) showed that quartz and ores originated from a fluids with mid to high temperature (200 to 347°c) and high salinity (20.2 to 22.35 wt%) which was probably metamorphic liquid. Reduction of temperature of the liquid had greatest importance in Pb, Zn, and Cu mineralization. IP/RS data on the location of Gossan zones, veins, previous digging, and geochemical anomalies showed increasing in chargeability. Mineralization occurred in three part (A, B, C) in the area. In view of mineralization, geochemical anomalies and chargeability in the part B is more important than A and C. Studies of drill cores over the psedousection IP/RS anomaly in part B showed the presence of graphitic coal in the country rocks which is the causative source of anomaly. Based on geology, mineralization and fluid inclusion characteristics, the type of mineralization in the Freezi area is orogenic. Possibly metallic elements originated from the graphitic layers and during the Middle Jurassic orogenic phase, middle Cemmerian, transported by metamorphic water and deposited in places of suitable structure.