خوانش انتقادي مدل هاي وحدت علم در قرن بيستم

اين مقاله به بررسي و ارزيابي مدل‌هاي وحدت علمِ قرن بيستم اختصاص دارد. به اين منظور مدل­هاي وحدت علم را به دو دسته تقسيم و آنها را به طور جداگانه بررسي خواهيم كرد. نخستين دسته، مدل­هايي هستند كه با تكيه برفيزيكاليسم از تقليل­ گرايي ياحذف­ گرايي دفاع مي‌كنند.دومين دسته، مدل­ هايي­ اند كه با تكيه بر روش‌شناسي به دنبال تضميني براي وحدت علم هستند.در ارزيابي گروه نخست با تكيه بر كارهاي تامس نيگل و ويليام جيمز استدلال خواهد شد كه اين مدل­ها به دليل عدم انطباق با تكثر حوزه ­هاي هستي ­شناختي فعاليت علمي ناكافي ­اند. تنوع روش­هاي پژوهش علمي و كاركرد متفاوت ارزش­هاي ترجيح يك نظريه در سياق­ هاي مختلف نيز ادعاي وحدت علم در مدل­هاي گروه دوم را تضعيف مي‌كند.با اين همه براي پرهيز از نتايج زيانبار ادعاي قياس‌ناپذيري،با تكيه بر كل‌گرايي مي‌توان از امكان طرح الگويي از وحدت علم دفاع كردكه امكان همكاري مشتركبين رشته‌اي را فراهم كرده و همزمان هر گونه تلاش براي تقليل‌گرايي يا ناديده گرفتن تكثر روش‌ها را نفي مي‌كند.