پديد آورندگان :
يوسفي، اختر دانشگاه كردستان - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي باغباني، سنندج , قادري، ناصر دانشگاه كردستان - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي باغباني، سنندج , خورشيدي، جلال دانشگاه كردستان - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي باغباني، سنندج
كليدواژه :
پراكسيداز , پرولين , شوري , كربوهيدرات , وزن ميوه
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: اغلب مناطق ايران خشك و نيمه‌خشك بوده و آب آبياري در اين مناطق داراي هدايت الكتريكي بالا بوده و اكثراً شور مي‌باشند. اصلاح آب و خاك‌هاي شور فرآيندي هزينه‌بر و زمان‌بر بوده و عملاً امكان‌پذير نيست. بنابراين ارزيابي ميزان تحمل گونه‌ها و ارقام مختلف گياهي به شوري جهت كشت در اين مناطق امري ضروري است. توت‌فرنگي (Fragaria ananassa Dusch.) از ريز‌ميوه‌هايي است كه بواسطه‌ي تركيبات مغذي فراوان و طعم و مزه‌ي مطلوبي كه دارد، تقاضاي بالايي در بازار دارد. اين ريزميوه داراي ارقام مختلف با ميزان عملكرد و حساسيت‌هاي متفاوت به تنش‌ها مي‌باشد. لذا در اين پژوهش ميزان حساسيت توت-فرنگي رقم آروماس به سطوح مختلف هدايت الكتريكي محلول غذايي مورد ارزيابي قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: به منظور ارزيابي تأثير سطوح مختلف هدايت الكتريكي محلول غذايي بر عملكرد و خصوصيات رويشي، فيزيولوژيكي و بيوشيميايي توت‌فرنگي رقم آروماس، آزمايشي بصورت گلداني در قالب طرح كاملاً تصادفي در مركز پژوهشي به نژادي و به زراعي توت‌فرنگي دانشگاه كردستان اجرا گرديد. بستر كشت كوكوپيت و پرليت با نسبت مساوي و محلول غذايي مورد استفاده، هوگلند تغيير يافته بود. سطوح مختلف هدايت الكتريكي محلول غذايي (7/0، 2، 3، 4 و 5 دسي‌زيمنس بر متر) با اضافه كردن كلريد سديم به آن آماده گرديد. براي ارزيابي‌هاي فيزيولوژيك و بيوشيميايي از نمونه‌هاي برگي فريز شده استفاده گرديد. سپس در انتهاي دوره آزمايش خصوصيات عملكردي بوته‌ها اندازه‌گيري شد و داده‌هاي بدست توسط نرم افزار SAS آناليز شده و مقايسه ميانگين‌ها به روش LSD انجام شد.
يافته‌ها: نتايج تجزيه واريانس بيانگر تأثير معني‌دار هدايت الكتريكي محلول غذايي بر تمام صفات اندازه‌گيري شده بود. بيشترين ميانگين تعداد برگ، سطح برگ، وزن خشك برگ، حجم ريشه، وزن خشك ريشه، تعداد طوقه، وزن خشك طوقه، وزن خشك كل بوته، تعداد ميوه، وزن تك ميوه و عملكرد كل ميوه متعلق به بوته‌هاي آبياري شده با محلول غذايي با هدايت الكتريكي 7/0 دسي‌زيمنس بر متر بود و با افزايش هدايت الكتريكي محلول غذايي، از ميزان صفات ياد شده كاسته شد. همچنين بيشترين محتوي نسبي آب برگ، شاخص پايداري غشاء سلولي، پروتئين‌هاي محلول كل، كلروفيل و كاروتنوئيد و پتاسيم برگ متعلق به بوته‌هاي تيمار 7/0 دسي‌زيمنس بر متر بود. در حاليكه بيشترين ميزان كربوهيدرات‌هاي محلول كل، پرولين، پراكسيد هيدروژن، ميزان فعاليت آنزيم‌هاي پراكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز، مالون دي‌آلدهيد و سديم برگ در بوته‌هايي مشاهده شد كه محلول غذايي با هدايت الكتريكي 5 دسي‌زيمنس بر متر را دريافت نموده بودند. شيب كاهش عملكرد، 02/49 به ازاي افزايش هر واحد هدايت الكتريكي محلول غذايي بدست آمد و آستانه‌ي تحمل به شوري اين رقم بر اساس عملكرد ميوه و ماده خشك كل، كمتر از 2 دسي‌زيمنس بر متر بود.
نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي تحقيق حاضر، توت‌فرنگي رقم آروماس به شدت تحت تأثير هدايت الكتريكي محلول غذايي قرار گرفت و خصوصيات مورفولوژيك، فيزيولوژيك، بيوشيميايي و عملكردي آن بطور معني‌داري تغيير يافتند. براساس مشاهدات، به نظر مي‌رسد رقم آروماس توانايي تحمل هدايت الكتريكي بالاي محلول غذايي را نداشته و بايستي براي دست‌يابي به عملكرد مطلوب اين رقم، از محلول‌هاي غذايي با هدايت الكتريكي كمتر از 2 دسي‌زيمنس بر متر استفاده گردد.
چكيده لاتين :
Background and objectives: The most regions of Iran are arid and semi-arid and electrical conductivity of irrigation water in these regions is high and often is salty. The improvement of saline water and soils is costly and time-consuming and it is practically impossible. Therefore, it is necessary to evaluate the tolerance of various plant species and cultivars to salinity for cultivation in these areas. Strawberry is one of the small fruits which has a high demand in the market due to high nutritional value and favorable taste. Strawberry has various cultivars with different yield and sensitivity to stress. Therefore, this research evaluated the sensitivity of "Aromas" cultivar to different levels of electrical conductivity of the nutrient solution.
Materials and methods: In order to evaluate the effect of different levels of electrical conductivity of nutrient solution on morphological, yield, physiological and biochemical characteristics of "Aromas" cultivar of strawberry, an experiment was performed as pot based on the completely randomized design in the Research Center of Strawberry Breeding and Improvement of the University of Kurdistan. The culture media was cocopeat perlite with equal ratio and the nutrient solution was modified Hoagland. Different levels of electrical conductivity of a nutrient solution (0.7, 2, 3, 4 and 5 dS/m) were prepared by adding sodium chloride. Frozen leaf samples were used for physiological and biochemical evaluations. Then, at the end of the experiment period, the functional characteristics of plants were measured and the obtained data were analyzed by SAS software and mean comparison was done by the LSD method.
Results: The results of variance analysis showed that the electrical conductivity of the nutrient solution had a significant effect on all of the measured traits. The highest mean number of leaf, leaf area, leaf dry weight, root volume, root dry weight, number of crown, crown dry weight, dry weight of whole plant, number of fruit, single fruit weight and total fruit yield belonged to control plants (irrigated with nutrient solution with electrical conductivity of 0.7 dS/m) and with increasing electrical conductivity of nutrient solution, the amount of mentioned factors decreased. Moreover, the highest relative water content of leaf, membrane stability index, total soluble proteins, chlorophyll, carotenoids and potassium of leaf belonged to 0.7 dS/m treatment. While the highest total soluble carbohydrates, proline, hydrogen peroxide, the activity of peroxidase and superoxide dismutase enzymes, malondialdehyde and sodium of leaf were observed in plants that received a nutrient solution with electrical conductivity of 5 dS/m. The slope of yield loss was 49.02 for each unit of electrical conductivity of nutrient solution and the salt tolerance threshold of this cultivar was less than 2 dS/m based on total fruit yield and biomass.
Conclusion: Overall, based on the findings of this research, the "Aromas" cultivar was strongly influenced by the electrical conductivity of the nutrient solution and its morphological, physiological, biochemical and yield properties changed significantly. Based on the observations, it seems that Aromas cultivar is not able to withstand high electrical conductivity of the nutrient solution and to achieve optimal performance of this cultivar, nutrient solutions with electrical conductivity of less than 2 dS/m should be used.
