بررسي تاثير تاريخ كاشت و رژيم‌هاي آبياري بر خصوصيات مرفولوژيكي و عملكرد كينوا (Chenopodium quinova Willd) در شرايط آب و هوايي خوزستان

Effects of sowing dates and irrigation levels on morphological traits and yield of Quinoa (Chenopodium quinoa Willd) in Khuzestan چكيده [English]

به منظور بررسي اثر تاريخ كاشت و سطوح آبياري بر خصوصيات زراعي و عملكرد گياه جديد كينوا (Chenopodium quinova Willd.) رقم سانتا ماريا، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد شده و در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار، در سال زراعي 93-1392، در شهرستان هفتكل، واقع در شمال شرق اهواز، اجرا شد. كرت‌هاي اصلي شامل چهار تاريخ كاشت (10 و 25 آبان و10 و 25 آذر) و كرت‌هاي فرعي، سطوح مختلف آبياري شامل آبياري كامل بر مبناي 50 درصد حداكثر تخليه مجاز رطوبت از آب قابل دسترس خاك، آبياري موثر فقط در زمان كاشت و آبياري تكميلي با دو مرتبه آبياري موثر (زمان كاشت و گلدهي) و عدم آبياري (شرايط ديم) بودند. نتايج بررسي خصوصيات زراعي نشان داد كه با كوتاه‌تر شدن طول دوره رشد در اثر تاريخ‌هاي كاشت تاخيري، زمان شروع گلدهي تا رسيدگي گياه، كوتاه‌تر شد. همچنين با افزايش طول دوره رشد و افزايش آب آبياري، ماده خشك تجمع يافته در گياه افزايش يافت. افزايش آب آبياري توانست ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد خوشه در بوته، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك را افزايش دهد. كشت در 25 آبان، بالاترين عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك را نسبت به تاريخ‌هاي ديگر كاشت داشت. كشت 25 آذر، با رژيم آبي ديم، به علت كوتاه شدن دوره رشد و كاهش آب قابل دسترس، داراي ارتفاع بوته، تعداد خوشه در بوته، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و عملكرد كمتري بود.

To investigate the effects of different sowing dates and irrigation regimes on agronomic traits and yield of quinoa (Chenopodium quinoaWilld.) as a new plant, a field experiment was conducted at Haftkel, North East of Ahvaz, Iran. The experiment was conducted as split plot based on a randomized complete block design with four replications. Four sowing dates (31 October, 15 and 30 November and 15 December) considered as main plots and five irrigation levels (full-irrigation, once irrigation at sowing time, two irrigations at sowing and flowering stages and no irrigation conditions) were subplots. Results showed that period between flowering and maturity was shortened with the shortening of the growing season due to the late sowing dates. Dry matter accumulation increased in plant with an increasing the growing season or increased irrigation water. Water could increase plant height, stem diameter, number of ears per plant, number of grains per panicle, grain weight and grain yield and biological yield. The highest grain and biological yield of quinoa was found in sowing date of October 31. Quinoa planted at December 15 had the lowest plant high, the number of ears per plant, number of grain per panicle, seed weight and yield, compared to the other sowing dates.