ارزيابي توليد در كشت مخلوط چاي ترش (Hibiscus sabdariffa L) و لوبيا چشم‌بلبلي (Vigna unguiculata L) در سري‌ جايگزيني

Evaluation of production in intercropped roselle – with cowpea as replacement series

به‌منظور ارزيابي اجزاي عملكرد چاي ترش و لوبيا چشم‌بلبلي در كشت مخلوط بر اساس سري جايگزيني، آزمايشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار، در مزرعه پژوهشكده كشاورزي دانشگاه زابل در سال زراعي 93-1392 اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل نسبت‌هاي مختلف كاشت در پنج سطح كشت خالص چاي ترش، 75% چاي ترش+ 25% لوبيا چشم‌بلبلي، 50% چاي ترش+ 50% لوبيا چشم‌بلبلي، 25% چاي ترش+ 75% لوبيا چشم‌بلبلي و كشت خالص لوبيا چشم‌بلبلي بود. نتايج نشان داد كه تاثير نسبت‌هاي مختلف كشت مخلوط با چاي ترش بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه جانبي و تعداد غوزه در بوته و در لوبيا چشم‌بلبلي بر تعداد نيام در بوته، تعداد دانه در نيام و وزن هزار دانه معني‌دار بود. بيشترين ارتفاع بوته (182/75 سانتي‌متر) و تعداد غوزه در بوته (84/3) چاي ترش در نسبت كاشت 75% چاي ترش+ 25% لوبيا چشم-بلبلي مشاهده شد. همچنين بيشترين وزن هزار دانه و تعداد نيام در بوته لوبيا چشم‌بلبلي، در كشت خالص آن به‌دست آمد. بيشترين نسبت برابري زمين در نسبت كاشت 75% لوبيا چشم‌بلبلي+ 25% چاي ترش به‌ميزان 1/65 به‌دست آمد. در مجموع نتايج اين تحقيق سودمندي بيشتر كشت مخلوط نسبت به كشت خالص چاي ترش و لوبيا چشم‌بلبلي را نشان مي‌دهد. با توجه به نسبت برابري زمين به‌دست آمده، مي‌توان بيان داشت كه نسبت كاشت 75% لوبباي چشم‌بلبلي+ 25% چاي ترش مي‌تواند در افزايش درآمد اقتصادي و بهره‌وري زمين‌هاي كشاورزي به‌طور قابل‌ملاحظه‌اي موثر باشد.

In order to evaluate the yield components of intercroppedroselle (Hibiscus sabdariffa L.) and cowpea (Vigna unguiculata L.) as replacement series, a field experiment was conducted based on a randomized complete block design with four replications at the Research station, Faculty of Agriculture, University of Zabol, during growing season of 2013-2014. Treatments included planting patterns with 5 levels (sole roselle, 75% roselle+ 25% cowpea, 50% roselle+ 50% cowpea, 25% roselle+ 75% cowpea and sole cowpea). Results showed that planting ratios with cowpea had significant effects on plant height, stem diameter, lateral branch and number of bolls per plant of roselle. The effect of planting ratio with roselle was significant on number of pods per plant, number of seeds per pod and 1000-seed weight of cowpea. The maximum of plant height (182.75 cm) and lateral branches (84.3) of roselle were achieved in planting ratio of 75% roselle+ 25% cowpea respectively. Also, the highest 1000-seed weight and number of pods per plant were obtained in sole cropping. The maximum LER (1.65) was computed in planting ratio of 75% cowpea+ 25% roselle. This means that seed yield in intercropping improved up to 65% as compared with sole cropping. According to LER obtained, it can be stated that planting ratio of 75% cowpea+ 25% roselle can be significantly increase economic income and agricultural land productivity.