تأثير هندسه پلان ورودي سرريز نيلوفري - زيگزاگي در شرايط با و بدون تيغه گرداب‌شكن بر ضريب دبي

سرريزهاي نيلوفري يكي از انواع سرريزها است كه به‌منظور عبور سيلاب از ارتفاع بالا به پايين استفاده مي‌شوند. از اين نوع سرريزها در مخزن سدهاي واقع در دره‌هاي باريك و در مكان‌هايي كه شيب ديواره‌هاي مخزن زياد است، استفاده مي‌شود. در سرريزهاي نيلوفري وجود گرداب مي‌تواند باعث كاهش دبي، ضريب دبي و عملكرد سرريز شود. سرريزهاي زيگزاگي به‌عنوان گزينه‌اي مناسب براي اصلاح سرريزهايي كه براي عبور دبي حداكثر محتمل با مشكل رو‌به‌رو هستند، مطرح مي‌شوند. در اين پژوهش با ساخت مدل فيزيكي سرريز نيلوفري- زيگزاگي در دو مقطع دايره‌اي و مربعي در آزمايشگاه هيدروليك كاربردي گروه آبياري مجتمع عالي آموزش صنعت آب و برق خوزستان، هيدروليك جريان مورد بررسي قرار گرفته و نتايج به‌صورت نمودار ارائه شد. تجزيه و تحليل داده‌هاي آزمايشگاهي براي سرريز دايره‌اي و مربعي نشان داد كه با افزايش طول سرريز، ضريب تخليه سرريز كاهش مي‌يابد. در بهترين وضعيت براي هر دو سرريز دايره‌اي و مربعي به لحاظ طول قرارگيري تيغه‌ها، سرريز مربعي در شرايط چهار تيغه و طول سرريزي 01/1 متر در مقابل جريان‌هاي گردابي، كمترين تأثير را در افزايش دبي و ضريب دبي در مقايسه با سرريز مربعي با هشت تيغه و طول سرريزي 1/01 متر، داراست. طبق نمودارهاي دبي اشل بدون بعد، شرايط جريان در سرريز مربعي، در مقايسه با بهترين حالت تعداد گرداب‌شكن در سرريز دايره‌اي، مناسب‌تر است، همچنين ميزان جريان ورودي و ارتفاع آب روي سرريز بيشتر از سرريز دايره‌اي است.