سياست توسعه منطقه‌اي نوآوري در اتحاديه اروپا

European unio‎n Regional Development Policy

ضرورت توسعه فناوري و نوآوري منطقه‌اي به عنوان يك اصل در توسعه مناطق كشور مورد پذيرش همگان است و با در نظر گرفتن توجه بيش از پيش سياست‌گذاران و مسئولان كشور به مباحث توسعه منطقه‌اي، درك صحيح از حدود و زواياي اين مفهوم ضرورت دارد تا بر اساس آن بتوان به تحليل‌ها و پيشنهادهاي سياستي مناسب پرداخت. سياست‌هاي نوآوري منطقه‌اي از منظر گذار تاريخي و ابزارهاي مورد استفاده، در چهار نسل (مرحله) متوالي ظهور يافتند. همزمان با نسل سوم سياست‌هاي منطقه‌اي نوآوري و متناسب با مباني نظري نظام نوآوري منطقه‌اي، در اتحاديه اروپا، استراتژي‌هايي مانند «برنامه فناوري منطقه‌اي»1 (كه بعدها تحت عنوان استراتژي نوآوري منطقه‌اي2 شناخته شد)، «استراتژي‌ها و زيرساخت‌هاي انتقال فناوري و نوآوري منطقه‌اي»3، «پروژه انتقال فناوري»4 و «سياست توسعه پژوهش و فناوري»5 ايجاد شدند. آخرين نسخه اين استراتژي‌ها تخصصي‌سازي هوشمند نام گرفته است. در اين استراتژي با تكيه بر قابليت‌هاي منطقه، به دنبال تقويت مزيت‌هاي رقابتي منطقه، همچنين كشف كارآفريني‌هاي نوظهور در وسعت بين‌المللي است. استراتژي‌هاي پژوهش و نوآوري با هدف تخصصي‌سازي هوشمند6، استراتژي‌هاي ملي يا منطقه‌اي نوآوري است كه اولويت‌ها را به منظور ساخت مزيت رقابتي از طريق توسعه و تطبيق پژوهش و نوآوري در راستاي نيازهاي كسب‌وكار براي استفاده از ‌فرصت‌هاي در حال ظهور و توسعه بازار به شيوه‌اي منسجم مشخص مي‌كند، كه در اين صورت از تكرار و تلاش‌هاي جداگانه اجتناب مي‌شود. در اين مقاله تلاش خواهد شد ضمن مفهوم‌شناسي اين استراتژي، زمينه سياستي مورد نظر و همچنين ابعاد و مراحل آن تشريح شود

Regional technology and innovation development is one of the key factors in regional development in countries worldwide. Moreover, the increasing attention of policymakers to the topics related to regional innovation development, technology and innovation development in provinces increases the necessity of understanding different aspects of this concept and its conceptual framework so that policy actors are able to analyze and give policy advice. In line with the third generation of regional innovation policies and the theoretical foundations of the regional innovation system, in the EU, strategies such as the Regional Technology Program (later known as the Regional Innovation Strategy), "Regional Technology and Innovation Transfer Strategies and Infrastructures", "Technology Transfer Project" and "Research and Technology Development Policy" were applied. Research and Innovation Strategies for Smart Specialisations (RIS3) is the last version of regional innovation strategies presented by EU. This strategy is considered as an integrated and place-based agendas leading to economic transformation by making research and innovation more consistent with local strengths and competitive advantages. In this paper, while trying to conceptualize this strategy, the policy context as well as its dimensions and stages will be outlined.