عنوان مقاله :
تحليل آماري و اقليمي طوفان‌هاي گردوغبار در ايران
عنوان به زبان ديگر :
Statistical and Climate Analysis of Dust Storms in Iran
پديد آورندگان :
فتاحي مسرور، پريسا دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم تحقيقات تهران - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست، ايران , رضازاده، مريم دانشگاه هرمزگان - دانشكده علوم و فنون دريايي - گروه علوم غيرزيستي جوي و اقيانوسي، بندرعباس، ايران
كليدواژه :
تحليل آماري و اقليمي , طوفان گردوغبار , رديابي , رهگيري جريان باد
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: با توجه به افزايش اين پديده در سال‌هاي اخير، پژوهش حاضر به تحليل آماري و اقليمي طوفان هاي گردوغبار در ايران در سال 2015 پرداخته است.
روش بررسي: دراين تحقيق از آمارساعتي كدهاي هواشناسي استفاده شده است. براي رسم گلباد از نرم افزار WRPLOT VIEW استفاده شده است. به منظور تحليل سينوپتيكي طوفان مزبور، اطلاعات داده هاي جو ميانه و بالا از قبيل داده هاي فشار تراز دريا، ارتفاع ژئوپتانسيل تراز 500 هكتو پاسكال، از پايگاه داده ي NCEP/NCAR دريافت و الگوهاي گردشي آن به دست آمده است. جهت مشخص‌نمودن مسير طوفان هاي گردوغبار از مدل رهگيري بسته هاي هوا HYSPLIT استفاده شده است.
يافته ها: زابل داراي بيشترين رخداد گردوغبار در سال 2015 بوده است. بيشترين سرعت باد و شديدترين كاهش ديد در ايستگاه زابل در 6 جولاي 2015 مشاهده شدهاست. توده هاي گردوغباري در اراك و فسا از غرب و شمال غرب عراق و در زابل از افغانستان وارد ايران شدهاست. نتايج پايگاه گردش جو ميانه و ترازدريا در 21 جولاي 2015 كه شديدترين كاهش ديد در فسا روي داده، بيانگر حضور يك كم ارتفاع بر روي روسيه و يك پرفشار روي شمال درياي سياه است. يك سامانه كم فشار نيز روي پاكستان مشاهده شدهاست كه زبانه هاي آن تا مناطق شرقي و جنوبي ايران كشيده شده است.
بحث و نتيجه گيري: پديده غباروزه در زابل مي‌تواند داراي چشمه غبار محلي باشد. همچنين بيشترين رويداد تعليق در شهرهاي فسا و اراك با سرعت‌هاي كمتر باد همراه است. بادهاي شمال شرقي در دوره سرد سال مي‌تواند به سبب بادهاي 120 روزه سيستان باشد كه تاثير آن در شهر زابل بيشتر خواهد بود. در روزي كه بيشترين كاهش ديد مشاهده مي‌شود اكثر مناطق كشور تحت تأثير زبانه هاي مركز پرفشار واقع روي غرب عراق، كه در حركت شرق سوي خود به مركز ايران رسيده‌است قرار گرفته‌اند.
چكيده لاتين :
Background and Objective: Due to the increase of this phenomenon, current study focuses on the
climate and statistical analysis of dust storms in Iran during 2015.
Method: Hourly data of meteorological code are used in this study. The software WRPLOT VIEW
was utilized to plot wind rose. For Synoptic analysis of the storm, data information of middle and
upper atmospheres including sea-level pressure data and geopotential height of 500hP surface was
received from NCEP/NCAR database, and their circulation patterns were obtained. In order to
determine the trajectories of dust storms, the air parcel tracking model HYSPLIT was applied.
Findings: The maximum dust events were occurred in Zabol during 2015. Highest wind speed and
severest loss of vision were observed at Zabol station on 6 July. The masses of dust were entered to
Arak and Fasa from the west and northwest of Iraq and to Zabol from Afghanistan. Records of sealevel
and middle-atmosphere circulation database on 21 July 2015, that showed the severest loss of
vision in Fasa, revealed the presence of a low-height system over Russia and a high pressure system
over the north black sea. A low pressure system was observed over Pakistan which its tabs were
extended to the east and south regions of Iran.
Discussion and Conclusion: Blowing dust in Zabol can have a local dust source. The greatest dust in
suspension events in Arak & Fasa with lower wind speed along. Northeasterly winds can cause of
Sistan 120-day wind during the cold time of year that its impact will be greater in Zabol. On the day
that severest loss of vision observed, most part of the country affected by tabs of high pressure located
on the west in Iraq, that have been reached to the center of Iran with its easterly side.
عنوان نشريه :
علوم و تكنولوژي محيط زيست
